Thị phần

Thị phần (Market share) là phần trăm sản lượng tiêu thụ sản phẩm hay dịch vụ của một doanh nghiệp so với lượng sản phẩm được tiêu thụ trên toàn thị trường trong một ngành nhất định. Những doanh nghiệp chiếm thị phần cao trên thị trường sẽ có doanh thu và lợi nhuận cao tương xứng. Người dẫn đầu thị trường trong một ngành là công ty có thị phần lớn nhất. Các nhà đầu tư có thể lấy dữ liệu thị phần từ nhiều nguồn khác nhau, thường là từ báo cáo thường niên của công ty hay từ báo cáo của cơ quan quản lý ngành, và sẽ có một số ngành khó đo lường chính xác hơn những ngành khác.

Thị phần cũng có thể được tính theo một số cách khác nhau:

1. Nếu so sánh với thị trường chung, thị phần của doanh nghiệp có thể được xác định như sau:

Thị phần = Tổng doanh số (hay sản phẩm bán ra) của doanh nghiệp/Tổng doanh số (sản phẩm tiêu thụ ) của thị trường

Ví dụ, trong năm 2022, công ty ô tô X có tổng doanh số bán ô tô là 28,000 chiếc và tổng doanh số ô tô trong ngành ô tô là 100,000 chiếc. Vậy trong năm 2022, thị phần của công ty đó trong ngành ô tô là 28%.

2. Nếu so sánh với đối thủ cạnh tranh, thị phần tương đối của doanh nghiệp so với đối thủ được xác định như sau:

Thị phần tương đối = Tổng doanh số của doanh nghiệp/Tổng doanh số của đối thủ cạnh tranh trong cùng một thị trường

Nếu thị phần tương đối lớn hơn 1, tức là công ty có lợi thế cạnh tranh tốt hơn và ngược lại. Nếu thị phần tương đối bằng 1, công ty và đối thủ có lợi thế cạnh tranh như nhau. 

Ví dụ, trong năm 2022, công ty ô tô X có doanh số là 28,000 chiếc, đối thủ cạnh tranh là công ty Y bán được 20,000 chiếc. Vậy trong năm 2022, thị phần tương đối là 1.4 > 1, tức là công ty X đang chiếm lĩnh thị trường ô tô tốt hơn công ty Y.

Thị phần là yếu tố quan trọng để xác định vị thế của doanh nghiệp trên thị trường. Việc tăng thị phần có thể giúp công ty đạt được quy mô lớn hơn và cải thiện lợi nhuận. Một công ty có thể mở rộng thị phần của mình bằng cách giảm giá, đẩy mạnh quảng cáo, giới thiệu các sản phẩm mới hoặc thu hút các đối tượng khách hàng mới.