Cải thiện kỹ năng lắng nghe để thành công

Điểm nhấn chính:

- Định nghĩa lắng nghe, kỹ năng lắng nghe chủ động

- Tầm quan trọng của việc lắng nghe chủ động trong giao tiếp

- 4 cách để cải thiện kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp

1. Kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp là gì?

Đầu tiên, chúng ta cần hiểu rõ kỹ năng lắng nghe là gì. Đây là hành động tiếp nhận âm thanh thông qua thính giác và chuyển hoá thành thông tin. Lắng nghe không chỉ đơn thuần tiếp nhận thông tin từ tai, ta còn cần kết hợp cả việc quan sát thái độ, cử chỉ của người nói cũng như chú ý đến tông giọng và sự giao tiếp bằng ánh mắt của họ.

Ngoài tiếp nhận thông tin, lắng nghe còn với mục đích cao hơn là thông cảm, thấu hiểu và từ đó quyết định đưa ra những phản hồi (hoặc không) đối với người nghe và cả bản thân mình nếu cần thiết.

Để quá trình giao tiếp trở nên hiệu quả, việc lắng nghe cần được xem như một kỹ năng và cần được rèn luyện. Vậy thì kỹ năng lắng nghe là gì?  

2. Kỹ năng lắng nghe chủ động là gì?

Kỹ năng lắng nghe là việc có thể tập trung tiếp nhận thông tin từ người nói thông qua mọi giác quan, từ đó chủ động có những phản hồi phù hợp. Điều này giúp người nói cảm thấy được tôn trọng và những lời nói của mình đang được tương tác ngược lại. Như vậy, họ sẽ tiếp tục chia sẻ với thái độ tích cực hơn.

Việc phản hồi lại người nghe dưới rất nhiều hình thức. Im lặng cũng là một loại phản hồi, thể hiện bạn đang chăm chú lắng nghe và khuyến khích người nghe tiếp tục câu chuyện. Hoặc những cái gật đầu, những từ đệm như “Dạ” tiếp nối câu nói của họ cũng là một cách phản hồi, thể hiện bạn đang có kỹ năng lắng nghe hiệu quả.

Khi lắng nghe chủ động và lắng nghe tích cực, bạn sẽ đạt được hiệu quả giao tiếp rất tốt, mang lại cảm giác dễ chịu cho cả người nghe và chính bản thân bạn cũng nhận lại được nhiều giá trị.  

3. Vì sao kỹ năng lắng nghe chủ động lại quan trọng trong giao tiếp?

3.1. Làm cho người nói cảm thấy được tôn trọng

Khi một người chia sẻ thông tin, điều họ mong muốn là được lắng nghe một cách chăm chú. Điều này đồng nghĩa với việc lời nói của họ có giá trị, khiến họ cảm thấy được tôn trọng, từ đó họ sẽ tiếp tục chia sẻ những điều có giá trị đến bạn. Việc này giúp bạn ghi điểm rất lớn khi giao tiếp với người khác, vì họ cảm nhận được sự chân thành cũng như thái độ quan tâm đến câu chuyện của họ.

3.2. Tạo ra và duy trì được nhiều mối quan hệ chất lượng

Việc bạn chủ động lắng nghe giúp giao tiếp hiệu quả. Từ đó, mọi người có xu hướng chia sẻ và chia sẻ thật lòng với bạn nhiều hơn. Như vậy, bạn đã bước đầu xây dựng mối quan hệ tốt đẹp thành công, giúp bạn tạo được sự liên kết chất lượng với nhiều cá nhân khác nhau.

3.3. Nâng cao kiến thức
Để tiếp thu thông tin, kiến thức của nhân loại, bạn có thể thực hiện qua nhiều giác quan như nghe, đọc. Tuy nhiên, khi giao tiếp giữa người với người để trao đổi thông tin với nhau, lắng nghe chủ động không chỉ nhận được thiện cảm của người khác, mà bạn còn đang cho bản thân cơ hội nâng cao kiến thức của mình, tiếp thu những kinh nghiệm hay bài học của người khác. Từ đó, bạn làm giàu vốn sống của mình qua chính việc lắng nghe chủ động.  

4. Cách cải thiện kỹ năng lắng nghe hiệu quả trong giao tiếp để thành công

Kỹ năng lắng nghe hiệu quả không đơn thuần chăm chú nghe người khác nói, bạn còn cần phải thực hiện những kỹ thuật sau đây để giúp cho quá trình giao tiếp hiệu quả, từ đó thành công hơn.

4.1. Giữ ánh mắt tương tác với người nói

Khi đang lắng nghe, bạn cần có ánh mắt tập trung vào người nói. Không nên láo liên, đảo mắt hay nhìn xung quanh để tìm kiếm một thứ khác. Điều này khiến người nói cảm thấy bạn đang mất tập trung và không thực sự hứng thú đến nội dung họ đang trình bày. Vì vậy, luôn tương tác bằng mắt với người nói, nhìn thẳng vào mắt họ hoặc nhìn theo những cử động, sự điều hướng của họ để thể hiện sự chăm chú của bạn.

4.2. Không ngắt lời người nói

Đây là một điều tương đối cấm kỵ vì nó thể hiện sự thiếu lịch sự trong giao tiếp, thiếu tôn trọng người nói và gây ra sự khó chịu cho cả hai. Đôi khi, sự ngắt lời là cần thiết khi điều bạn muốn nói là quan trọng và cũng thể hiện sự tập trung lắng nghe người nói. Tuy nhiên, bạn cần tinh tế và xin phép ngắt lời để nêu lên ý kiến của mình. Việc này không những thể hiện sự lắng nghe của bạn mà còn cho người nói biết bạn đang rất nghiêm túc suy nghĩ và phản hồi về thông tin được tiếp nhận. Đây là một nghệ thuật của kỹ năng lắng nghe chủ động, giúp bạn giao tiếp thành công hơn, tránh sự phản cảm mà ngược lại đem đến hiệu quả giao tiếp tốt nhất.

4.3. Sử dụng ngôn ngữ cơ thể

Khi lắng nghe, việc ngồi im bất động và quan sát người nghe là chưa đủ. Điều này đôi lúc khiến người nói cảm thấy là giao tiếp một chiều vì không nhận lại tín hiệu nào từ bạn. Vì vậy, để cho người nói biết rằng bạn đang lắng nghe chủ động, bạn có thể mỉm cười, gật đầu hoặc thể hiện các sắc thái biểu cảm trên khuôn mặt phù hợp với nội dung người nói truyền tải.

Ngoài ra, bạn cũng có thể đáp lại bằng những câu ngắn như “Dạ vâng”, “Dạ đúng rồi” để giúp việc giao tiếp hiệu quả hơn. Những tiểu tiết này tuy nhỏ nhưng có thể mang đến thành công lớn khi bạn đang phải giao tiếp với sếp, cấp trên hay đối tác quan trọng trong những dịp gặp gỡ mang tính chất quyết định.

4.4. Có sự phản hồi phù hợp

Để thể hiện mức độ sâu hơn trong việc bạn đang chủ động lắng nghe và thực sự cân nhắc đến những thông tin tiếp nhận từ người nói, bạn có thể đặt những câu hỏi hoặc thắc mắc của bản thân sau khi người nói kết thúc câu. Đối với những thông tin chưa rõ, bạn cũng cần đặt câu hỏi cho người nghe. Một phần để bản thân bạn xác nhận lại thông tin chính xác, phần quan trọng nữa là để thể hiện sự nghiêm túc, chủ động lắng nghe của bạn.

Tuy nhiên, cần lựa chọn thời điểm phù hợp. Nếu người nói đang trên đà chia sẻ và chưa truyền đạt hết thông tin, bạn cần kiên nhẫn lắng nghe trọn vẹn ý nghĩa câu nói, từ đó mới đưa ra câu hỏi phù hợp đúng nội dung, đúng thời điểm.

Kỹ năng lắng nghe trong giao tiếp hiệu quả cũng là một nghệ thuật trong giao tiếp. Việc bạn thành thục và có thể dung kỹ năng lắng nghe chủ động để tạo cảm giác thoải mái và thúc đẩy người nghe tiếp tục chia sẻ là một chìa khoá của giao tiếp thành công. Vì vậy, bạn có thể luyện tập hằng ngày thông qua mọi cuộc trò chuyện để cải thiện kỹ năng quan trọng này nhé!