Dạy con đầu tư từ sớm

Điểm nhấn chính

- Điều quan trọng là cho phép con bạn được đưa ra quyết định đầu tư và có sự chấp nhận rủi ro thực sự.

- Tiền có thể mất nhưng mục đích của việc này là để các con làm quen với việc đầu tư, và hiểu rõ những ưu điểm và nhược điểm của các kênh đầu tư, ví dụ nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu?

Bạn có thể giúp con làm quen với đầu tư từ sớm

- Hãy tạo cơ hội để các con làm quen dần với thị trường chứng khoán để giúp các con làm quen với quá trình đầu tư, và sẽ cảm thấy dễ dàng khi bắt đầu hành trình đầu tư thực sự khi trưởng thành.

- Hãy bắt đầu bằng cách dạy con những điều cơ bản về rủi ro và lợi nhuận, cổ phiếu và trái phiếu, lãi và lỗ. Nếu bạn sở hữu cổ phiếu, hãy lý giải cho con bạn tại sao bạn chọn đầu tư vào những công ty đó. Cho con bạn tham gia cùng bạn theo dõi giá cổ phiếu và tin tức của công ty. Khi con bạn cảm thấy thoải mái tiếp cận các khái niệm, hãy để chúng chọn cổ phiếu của một công ty mà chúng biết hoặc thích.

- Khi con bạn lớn hơn, hãy khuyến khích chúng đầu tư số tiền mà chúng đã tiết kiệm được vào cổ phiếu, trái phiếu và tài khoản tiết kiệm; bạn có thể giúp quản lý danh mục đầu tư của con trong khi vẫn cho phép con tự chủ động đầu tư.

Bạn có đang hướng dẫn con bạn về cách đầu tư? Khi những đứa trẻ dần nhận thức được giá trị của đồng tiền và các khái niệm tài chính, sẽ thật thông minh khi chúng được làm quen với việc đầu tư và được trang bị những bí quyết và công cụ để mang theo khi trưởng thành.

Sự trưởng thành của mỗi đứa trẻ sẽ khác nhau ở các lứa tuổi khác nhau, vì vậy có thể mất một thời gian trước khi chúng sẵn sàng cho các khái niệm chuyên sâu như cách tạo danh mục đầu tư, hay phân bổ tài sản. Tuy nhiên, những điều cơ bản về đầu tư vẫn có thể được dạy khi trẻ còn nhỏ.

Rất lâu trước khi con bạn có thể bắt đầu tra cứu thông tin về doanh nghiệp trên Internet, bạn đã có thể bắt đầu giải thích về mối quan hệ giữa rủi ro và lợi nhuận. Để minh họa những khái niệm này, hãy minh họa thông qua hai kênh đầu tư phổ biến: cổ phiếu và trái phiếu.

Thảo luận về cổ phiếu và trái phiếu. Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu?

Bạn có thể bắt đầu ý kiến bằng cách nêu vấn đề rằng, trái ngược với tài khoản tiết kiệm mà con bạn có thể đã có, cổ phiếu là một khoản đầu tư có rủi ro biến thiên, và lợi nhuận biến thiên. Trong tài chính, cổ phiếu được xếp vào nhóm các khoản đầu tư rủi ro cao, nhưng đồng thời có tiềm năng sinh lợi cao. Hãy giải thích rằng giá trị của một cổ phiếu có thể lên xuống tùy thuộc vào tốc độ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của công ty. Ngoài ra, hãy làm rõ rằng không phải lúc nào bạn cũng có thể dự đoán được rủi ro đối với một cổ phiếu, ví dụ: khi số liệu của công ty bị giả mạo hoặc khi Ban điều hành không trung thực. Tuy nhiên, những sự kiện này là ngoại lệ và chiếm thiểu số. Nhìn chung, thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng trưởng từ khi thành lập đến nay, và mang lại lợi nhuận vững chắc cho các nhà đầu tư nắm giữ dài hạn.

Trái phiếu là một khoản đầu tư có rủi ro thấp, lợi nhuận thấp. Thông thường, trái phiếu trả một khoản lãi suất cao hơn 1 chút so với lãi suất cơ bản và được hỗ trợ bởi các tổ chức uy tín (thường là ngân hàng hoặc chính phủ). Bạn có thể mua trái phiếu được xếp hạng thấp hơn và mang lại lợi nhuận tốt hơn, nhưng công ty phát hành có rủi ro bị vỡ nợ và bạn không chắc chắn sẽ nhận được thu nhập như dự kiến. Nếu ai đó đã cho con bạn một món quà là một khoản đầu tư trái phiếu, đó có thể là một cách tốt để làm con bạn hiểu về cơ chế hoạt động của công cụ nợ này.

Thu hút sự chú ý của con bạn

Nếu bạn sở hữu cổ phiếu, hãy bắt đầu bằng cách cho trẻ xem bạn sở hữu những gì. Thương hiệu của các công ty có thể thu hút sự chú ý của những đứa trẻ. Bạn có thể cùng với con xem các tài liệu giới thiệu về công ty để hiểu thêm về hoạt động kinh doanh, doanh thu, lợi nhuận, và số nhân viên làm việc tại Công ty. Sau đó hỏi con bạn muốn mua công ty nào. Khi còn nhỏ, những đứa trẻ thường biết đến tên các công ty và có những công ty yêu thích.

Khi bạn đã giới thiệu cho con những khái niệm đầu tư cơ bản, hãy cùng con lựa chọn một công ty. Bạn có thể mua một vài cổ phiếu và sau đó kiểm tra khoản đầu tư cùng con ít nhất một lần một tuần để cập nhật biến động tăng, giảm của khoản đầu tư.

Nếu bạn có thể cùng con lựa chọn cổ phiếu cùng nhau khi chúng còn trẻ, các con sẽ được trải nghiệm và cảm nhận sự lên xuống của thị trường chứng khoán qua mỗi chu kỳ; điều này sẽ giúp các con làm quen với sự biến động thực tế của thị trường và có những quyết định đầu tư đúng khi trưởng thành.

Hãy để con bạn được tự đầu tư

Khi con bạn lớn hơn một chút, bạn có thể giải thích sâu hơn về cổ phiếu và các khoản đầu tư khác. Cuối cùng, bạn nên để chúng được tự mua và sở hữu cổ phiếu. Các con có thể có đủ tiền mặt để dành trong tài khoản tiết kiệm vào thời điểm chúng có hứng thú với việc. Đừng dành tất cả số tiền đó để mua trái phiếu hoặc cổ phiếu; thay vào đó, hãy đầu tư một phần ba vào mỗi kênh và giữ một phần ba là tiết kiệm. Điều này sẽ cho phép con bạn so sánh lợi tức đầu tư của các kênh đầu tư khác nhau.

Nếu con bạn không có điều kiện để tham gia vào quá trình đào tạo bài bản, bạn có hai lựa chọn. Bạn có thể sử dụng tiền mặt của mình để mở một tài khoản chứng khoán và bỏ vào một số tiền nhỏ để con bạn có thể đầu tư hoặc bạn có thể xây dựng một danh mục đầu tư ảo gồm các cổ phiếu mà con bạn muốn mua vào một ngày nào đó. Trong trường hợp thứ hai, không có khoản tiền thật mua cổ phiếu thật, bạn sẽ cần phải tìm ra những cách sáng tạo để duy trì sự quan tâm của con.

Xem thêm:

Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu

Những điểm khác nhau cổ phiếu và trái phiếu