Chi bao nhiêu cho Tết Nguyên đán

Điểm nhấn chính:

- Tết Nguyên Đán là một trong những sự kiện văn hóa lớn nhất của người Việt. Dịp Tết nhà nhà quây quần, tụ họp, không khí vui vẻ. Tuy nhiên Tết cũng là dịp chi phí của một cá nhân, gia đình tăng cao nhất.

- Nhưng cũng vì vậy, kế hoạch tài chính cá nhân, cân bằng tài chính cá nhân trong dịp lễ Tết là việc nên được chú trọng tới và cần được chuẩn bị trước với một kế hoạch cụ thể, để tránh tình trạng bội chi và thâm hụt túi tiền sau đó.

Tết là mùa lễ quan trọng nhất ở Việt Nam và là lễ kỷ niệm mùa xuân đến, khởi đầu của một năm mới âm lịch và sự khởi đầu đầy hy vọng của những điều may mắn. Đây là thời gian gắn kết gia đình lại với nhau và đem đến những lời chúc về sức khỏe, hạnh phúc và thịnh vượng.

Các khoản chi tiêu vào dịp Tết

Nhưng không chỉ thế, Tết cũng là thời điểm mua sắm nhộn nhịp nhất và là dịp mà người tiêu dùng trung bình chi tiêu nhiều nhất cả năm. Chi tiêu của người tiêu dùng cao gấp đôi so với các tháng thông thường trước Tết. Một phần là để mua quà cáp biếu Tết và một phần là để thưởng cho bản thân cũng như để tận hưởng thời gian ở nhà với đại gia đình.

Theo khảo sát của Statista năm 2021, trái cây tươi chiếm 14% tổng chi tiêu Tết của người tiêu dùng Việt Nam, tỷ trọng lớn nhất trong tất cả các loại. Theo sau là rượu, rượu mạnh và bia cộng lại chiếm 23%, quà cáp biếu tặng (ngoài đồ ăn, thức uống) chiếm 13% và bánh kẹo, mứt chiếm 12% tổng chi tiêu. Tết được biết đến với các lễ kỷ niệm đầu năm lớn, lễ hội và sự sum họp của những người thân, điều này thường dẫn đến sự gia tăng tiêu thụ rượu và nhu cầu mua sắm quà tặng.

Ngoài ra, về mặt tài chính, năm 2022 được đánh giá là năm khó khăn đối với nền kinh tế cả nước nói chung. Khi chỉ các doanh nghiệp gặp khó khăn với doanh thu tăng trưởng chậm lại, thậm chí sụt giảm, mà nhiều người lao động cũng chịu cảnh thất nghiệp hoặc phải  lập mục tiêu tài chính cá nhân và thắt chặt chi tiêu.

Tuy vậy, theo thống kê, thu nhập bình quân đầu người ước đạt 4.6 triệu đồng/người/tháng, tăng 9.5% so với năm 2021. Mức tăng trưởng này là cao hơn mức tăng của giá cả hàng hóa nói chung, với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2022 ghi nhận tăng 3.15% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng tại TP.HCM, thu nhập người lao động năm 2022 bình quân hơn 11 triệu đồng/tháng. Tiền thưởng Tết dương lịch 2023 bình quân ở mức 3.14 triệu đồng, thấp hơn 7.37% so với khảo sát năm 2022, trong khi đó, thưởng Tết Nguyên đán bình quân tăng 45% lên 12.88 triệu đồng.

Nhìn chung, tuy chịu tác động đáng kể từ các ảnh hưởng kinh tế và đại dịch, đời sống của người dân được đánh giá là cũng phần nào được cải thiện trong năm qua.

Kế hoạch tài chính cá nhân, chi tiêu cho dịp Tết

Sau hai năm ảnh hưởng bởi đại dịch, sự lạc quan của người tiêu dùng được đánh giá sẽ tăng cao khi nhu cầu và mong muốn chi tiêu gia tăng trở lại. Nhất là trong việc mua sắm và di chuyển, đi lại.

Thường, mọi người thường có mức chi tiêu trung bình khoảng 3-5 triệu đồng cho những ngày Tết, nhưng con số này cũng có thể lên đến hàng chục và hàng trăm triệu đồng cho nhóm người có thu nhập cao, hoặc sẵn sàng vay mượn để đáp ứng nhu cầu chi tiêu của họ.

Theo khảo sát về chi tiêu trong dịp Tết của Robocash Group, năm 2021, 58% người châu Á cho biết họ có dự định vay thêm tiền với sự trợ giúp của các công cụ tài chính trực tuyến. Trong đó, người Việt Nam là nước đi đầu xu hướng khi có tới 89% số người được hỏi, sẵn sàng vay tiền để ăn mừng các ngày lễ Tết.

Điều này cũng không có gì ngạc nhiên, bởi nhiều người có quan niệm rằng Tết là dịp để tận hưởng cuộc sống sau một năm làm việc vất vả. Vì vậy, mọi người quên đi những khó khăn của họ và tập trung vào việc làm cho Tết trở nên lễ hội vui vẻ, ấm cúng nhất có thể.

Nhưng dù là sử dụng tiền túi của mình hay vay mượn thêm, để có một cái Tết vô âu vô lo về tiền bạc, người tiêu dùng luôn được khuyên nên lập kế hoạch tài chính cá nhân, lập ngân sách và kế hoạch rõ ràng cho việc chi tiêu trong dịp lễ Tết, tránh để mặc nợ nần làm ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính của mình.

Ví dụ đơn giản về kế hoạch tài chính cá nhân và phân bổ chi tiêu dành cho Tết Nguyên đán của gia đình 2 người lớn và 1 trẻ em, 5 triệu đồng có thể là như sau:

- Thực phẩm: 200 ngàn đồng bánh chưng (75 ngàn/cái x 3 cái); 500 ngàn đồng/2 con gà (1 con cúng giao thừa, 1 con cúng ngày hóa vàng); 300 ngàn đồng thịt, xương lợn; 150 ngàn đồng 1 kg giò; 200 ngàn đồng măng miến; 250 ngàn đồng tiền mộc nhĩ, hành, rau thơm, rau nấu canh, dầu ăn, nước mắm, mì chính, bột canh; 200 ngàn đồng tiền hoa quả bày biện bàn thờ. Tổng chi phí mục này là 1,8 triệu đồng.

- Chi phí khác: gồm trang trí nhà cửa với cây quất, cây đào khoảng 300 ngàn mỗi loại, sắm đồ gia dụng mới khoảng 600 ngàn đồng, mua quần áo mới cho con khoảng 600 ngàn đồng và 600 ngàn đồng mua bánh kẹo, hướng dương, ô mai đãi khách đến chơi nhà. Như vậy, tổng số tiền phải chi cho các khoản trong gia đình vào khoảng 2.4 triệu đồng.

- Mừng tuổi: lì xì, mừng tuổi bố mẹ 2 bên 1.2 triệu đồng (300 ngàn đồng mỗi người), tiền mừng tuổi các cháu nhỏ 800 ngàn đồng (đổi ra các tờ 10 ngàn, 20 ngàn và một ít tờ 50 ngàn). Nếu có phát sinh thì “mượn tạm” tiền mừng tuổi của con để “luân phiên”. Ngoài ra, tiền đi lễ chùa đầu năm khoảng 200 ngàn đồng. Tổng có thể lên đến 2.2 triệu đồng.

Như vậy, tổng chi phí tiêu Tết gia đình 3 người rơi vào khoảng khoảng 6.4 triệu đồng. Một số gia đình có điều kiện hơn thì sẽ có thể dành thêm thu nhập mua quà biếu bố mẹ hai bên mỗi nhà 1 triệu đồng. Trong trường hợp eo hẹp quá thì bắt buộc phải tính toán trong khả năng của mình. Khi đó một số gia đình sẽ sử dụng hương án cây nhà lá vườn, tức là tự gói bán trung, làm mứt quả để biếu ông bà nội ngoại hai bên để thể hiện tấm lòng cũng như sự tôn kính.