World Cup liên quan đến TTCK như thế nào?

Điểm nhấn chính:

- Trung bình sau một trận thua ở World Cup, hoạt động trên thị trường chứng khoán của quốc gia có đội bóng đó sẽ tạo ra lợi nhuận dưới mức trung bình đáng kể vào những ngày sau đó.

- Cũng giống trong bóng đá, nhà đầu tư cần có hiểu biết cơ bản về chứng khoán và cần lên một chiến lược đầu tư, và tốt nhất là nó nên bao gồm chiến lược đa dạng hóa danh mục.

- Những cảm xúc tiêu cực sẽ khiến các nhà đầu tư có thể đưa ra các quyết định sai lầm.

Lịch sử cho thấy, kết quả của các trận đấu tại World Cup trước đây dường như đều có dư địa làm ảnh hưởng đến hiệu suất thị trường chứng khoán của các quốc gia liên quan. Những phần thưởng to lớn từ Wordl Cup không chỉ là vinh quang và danh tiếng cho các nhà quản lý, huấn luyện viên và cầu thủ. Tin hay không, các đội tuyển đó cũng sẽ chiến đấu vì thị trường chứng khoán và nền kinh tế của quốc gia họ.

Những gì được đặt cược trên mỗi trận đấu là khá lớn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, trung bình sau một trận thua ở World Cup, thị trường chứng khoán của quốc gia đội bóng đó sẽ có mức dưới trung bình đáng kể vào ngày hôm sau. Tuy nhiên, nghiên cứu này lại không tìm thấy tác động tích cực tương ứng đối với thị trường chứng khoán của các quốc gia có đội chiến thắng.

Có một câu nói phổ biến trong bóng đá rằng, không ai nhớ tới đội thua cuộc ở trận chung kết cả. Theo nghiên cứu, một quốc gia có nhiều khả năng phải đối mặt với nhiều biến động tồi tệ trên thị trường tài chính hơn, ngoài những ký ức không mấy vui vè về tỷ số thua cuộc trong trận đấu. Đứng thứ hai trên toàn cầu hiển nhiên là một thành tích đáng nể, nhưng các quốc gia luôn muốn tránh việc bị thua trong trận chung kết của mình. Điều này là do các Á quân của giải đấu World Cup, theo truyền thống, thường có một thời gian tồi tệ trên thị trường chứng khoán của họ sau khi thua trận.

Cụ thể, trong tháng đầu tiên sau trận chung kết World Cup, bảy trong số chín thị trường chứng khoán của đội Á quân gần đây trong lịch sử đã có hiệu suất hoạt động ở mức thấp hơn 1.4% so với mức trung bình của thị trường toàn cầu. Sự sụt giảm này cũng tiếp tục trong hai tháng sau đó, với mức giảm bình quân tương đối trong ba tháng là 5.6%.

Tuy là vậy, tin tốt là mọi thứ cũng dần phục hồi và sau một năm, thị trường chứng khoán của những nước đó đã cải thiện và hiệu suất chỉ còn thấp hơn 0.4% so với mức thông thường.

Hiểu biết cơ bản về chứng khoán : Không có nhiều thời gian cho các thị trường khi các trận đấu đang diễn ra

Sức hấp dẫn của World Cup lớn đến mức nó có tác động khá rõ rệt đến hoạt động của thị trường tài chính, khi các nhà giao dịch cũng như tất cả mọi người đều đổ dồn sự chú ý vào nó.

Nghiên cứu phát hiện ra rằng, khi một đội bóng đang thi đấu, thị trường chứng khoán quốc gia của đội đó sẽ khá trầm lắng trong khoảng thời gian đó. Một ví dụ là số lượng giao dịch trên thị trường chứng khoán của Chile đã giảm 83% khi đội bóng quốc gia này đang thi đấu. Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán của các đội Mỹ Latinh, một trong số những thị trường hàng đầu, cũng bị ảnh hưởng khi đội tuyển quốc gia của họ thi đấu.

Cụ thể, sự giảm sút trong giao dịch bắt đầu được nhận thấy ngay trước khi trận đấu bắt đầu xảy ra và thậm chí kéo dài cho đến 45 phút sau khi tiếng còi mở cuộc vang lên. Ở thời gian nghỉ giữa hiệp, mức giảm đó còn khoảng 35%. Đồng thời, giảm thêm khoảng 5% khi một bàn thắng được ghi.

Việc không theo dõi thị trường chứng khoán của các nhà đầu tư trong những ngày giải đấu diễn ra gây ảnh hưởng đến quá trình hình thành giá của cổ phiếu, do tính thanh khoản của thị trường bị sụt giảm. Điều này có nghĩa là những tin tức liên quan có thể tác động đến thị trường sẽ không được phản ánh kịp thời như bình thường, hay gây ra bất kỳ biến động mạnh nào, do thiếu thanh khoản.

Nếu bạn nghĩ rằng việc dự đoán đội nào sẽ vô địch World Cup là một thách thức, thì việc dự đoán biến chuyển của thị trường chứng khoán thậm chí còn khó hơn. Đồng thời, cũng giống như trong một trận đấu bóng đá, những cảm xúc cực độ của lòng tham và sự sợ hãi bao trùm thị trường tài chính.

Tuy vậy, cũng có một vài các nguyên tắc trong bóng đá có thể giúp hướng nhà đầu tư tới những chiến lược đầu tư cho riêng mình.

1. Lập chiến lược trước tiên

Tất cả các đội bóng thành công đều bước vào trận đấu với một chiến lược và đội hình sẵn sàng để giành chiến thắng. Chiến lược đó sẽ giúp khai thác điểm yếu của đối thủ cũng như tận dụng điểm mạnh của chính họ.

Cũng giống như trong thị trường chứng khoán, nhà đầu tư cần hiểu rõ họ đang đầu tư vào những gì. Hơn thế nữa, họ cần phải có một chiến lược phù hợp. Nguyên tắc cơ bản đằng sau một chiến lược đầu tư tốt đó là đa dạng hóa danh mục đầu tư. Trong thời điểm hiện tại khi các thị trường đang bất ổn, đa dạng hóa là điều quan trọng hơn bao giờ hết.

Khi các quốc gia trên toàn thế giới bước vào giai đoạn tiếp theo của chu kỳ kinh tế, những sự kiện bất ngờ mang tính đặc trưng, như World Cup, có thể gây ra những tổn thất không mong muốn. Do vậy, chiến lược đầu tư nên là xây dựng một danh mục đầu tư mà có thể tối ưu hóa lợi ích của việc đa dạng hóa.

Cũng giống như sự tương tác với quả bóng phối hợp giữa hàng phòng thủ và tấn công, tỷ lệ sở hữu bóng cần thiết hay tỷ lệ kiến tạo bàn thắng tối thiểu ở mỗi cầu thủ; đều là những yếu tố quan trọng trong một chiến lược thắng giải thi đấu. Một danh mục đầu tư cũng nên như vậy. Nó cần phải kết hợp các tài sản truyền thống và phi truyền thống cũng như cổ phiếu rủi ro và trái phiếu phòng thủ. Đồng thời, phân bổ tỷ trọng tiền vào từng tài sản một cách hợp lý và có mục tiêu lợi nhuận kỳ vọng tối thiểu, là rất quan trọng. Qua đó giúp hướng tới mức lợi nhuận tốt nhất cho danh mục đầu tư vào thời điểm thuận lợi, cũng như bảo toàn khoản lời đó trong thời kỳ suy thoái.

2. Hãy trở nên linh hoạt hơn

Đội bóng giành chiến thắng là đội có thể thích nghi với những thay đổi bất ngờ như là một chiếc thẻ đỏ hoặc chấn thương. Điều này cũng giống với việc đầu tư.

Năm nay, thị trường đã tiếp nhận rất nhiều cơn sóng, gồm cả tích cực lẫn tiêu cực, tăng mạng nhưng rồi cũng giảm mạnh theo từng nhịp sóng lớn. Sự đổi hướng của cơn gió, hay hiểu là dòng tiền của nhà đầu tư, là rất khó lường. Tuy có nhiều sự kiện hay tin tức cụ thể có thể kích hoạt cho sự đảo chiều này, nhưng việc dự đoán thời điểm đảo chiều chính xác là rất khó đoán. Do vậy, các nhà đầu tư cần phải linh hoạt hơn để thích ứng với những thay đổi bất ngờ đó. Các chiến lược đầu tư hiệu quả trong những năm trước có thể không còn hiệu quả trong những năm tới.

Nhà đầu tư cần phải thích ứng nhanh chóng hơn và điều chỉnh kịp thời chiến lược của mình khi tình trạng thị trường hay nền kinh thế thay đổi. Ví dụ, họ có thể cần phải điều chỉnh danh mục 60/40, cổ phiếu và trái phiếu. Đa dạng hóa danh mục với các khoản đầu tư thay thế như là hàng hóa (commodities), có khả năng làm giảm sự biến động và tăng lợi nhuận trong danh mục đầu tư.

3. Kiểm soát cảm xúc

Nhiều trận thắng ở các kỳ World Cup là nhờ đến những quả phạt đền quyết định.

Thực hiện quả đá phạt đền quyết định là một bài kiểm tra tâm trí cũng như cảm xúc của một cầu thủ. Ngay cả những cầu thủ bóng đá nổi tiếng như David Beckham cũng từng gục ngã trước áp lực của quả phạt đền mang tính quyết định. Do vậy, việc kiểm soát cảm xúc thường được xem là yếu tố quyết định giữa chiến thắng và thất bại trước những hành động mang tính quyết định.

Khi đối mặt với sự không chắc chắn, thủ môn đối mặt với quả phạt đền và nhà đầu tư có điểm gì chung?

Khi thủ môn dự đoán có thể sẽ bị thủng lưới, anh ta phải quyết định trước hướng bóng sẽ được sút tới. Anh ta nên nhảy sang trái, phải hay ở lại trung tâm?

Nghiên cứu cho thấy rằng, cơ hội cản phá cú sút thành công của thủ môn là 14% nếu anh ta nhảy sang trái, 13% nếu anh ta nhảy sang phải, hoặc 33% nếu anh ta đứng giữa. Tuy nhiên trên thực tế, xác suất thủ môn nhảy sang trái hoặc phải là 94%, mặc dù có cơ hội cản phá cú sút cao hơn nếu anh ta đứng ở giữa. Đó là vì họ có xu hướng hành vi cần phải làm một điều gì đó; hành động càng kịch tính thì càng tốt.

Các nhà đầu tư tham gia thị trường cũng tương tự như vậy. Nếu một nhà đầu tư có danh mục đầu tư được đa dạng hóa tốt, hành động tốt nhất lúc này là tiếp tục đầu tư và không làm gì cả. Tuy nhiên, khi bị choáng ngợp bởi sự không chắc chắn, các nhà đầu tư có xu hướng giao dịch quá mức, dẫn đến việc bán ở mức thấp hoặc mua ở mức cao.

Như vậy, bạn có thể thấy sự khôn ngoan đúng đắn trong bóng đá cũng có thể áp dụng với các nhà đầu tư. Trong hoàn cảnh không chắc chắn, hãy tập trung vào một danh mục đa dạng các loại hình đầu tư.

Khả năng phân tích được sự chuyển biến xấu của các yếu tố cơ bản và biến động không lường được trước của các yếu tố kinh tế vĩ mô là chìa khóa để đầu tư thành công. Vế trước cung cấp lý do để phân bổ lại danh mục đầu tư, trong khi vế sau là cơ hội để kiếm lợi nhuận từ sự phòng ngừa hoặc nhân đôi vị thế hiện có.

Những cảm xúc như sợ hãi thường sẽ khiến các nhà đầu tư đưa ra quyết định sai lầm, như chốt lãi quá sớm hoặc giữ cổ phiếu thua lỗ quá lâu. Một cách để loại bỏ cảm xúc ra khỏi quá trình đưa ra quyết định là có hiểu biết cơ bản về chứng khoán và có trải nghiệm và hiểu cách thị trường vận động. Một cách cho phép một người quản lý chuyên nghiệp thay bạn quản lý danh mục. Với một nhà quản lý danh mục đầu tư chuyên nghiệp, sẽ có một quy trình đầu tư được tuân theo và tập trung vào các mục tiêu của nhà đầu tư. Điều này có thể tạo ra sự khác biệt lớn đối với khả năng tối ưu hóa lợi nhuận dài hạn của nhà đầu tư.