Ảnh hưởng của giải bóng đá Euro đến nền kinh tế

Điểm nhấn chính: 

- Giải vô địch bóng đá châu Âu (Euro 2024) thúc đẩy chi tiêu tiêu dùng, du lịch, và đầu tư cơ sở hạ tầng, cũng như tạo đà tăng trưởng cho các ngành nghề liên quan.  

- Euro mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt cho nước chủ nhà, góp phần tăng trưởng GDP và tạo ra hàng ngàn việc làm mới.   

Tổng quan về Giải Bóng đá Euro 

Giải vô địch bóng đá châu Âu là một trong những sự kiện thể thao lớn nhất thế giới, thu hút hàng triệu người hâm mộ từ khắp nơi trên toàn cầu. Giải đấu này được tổ chức bởi Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) lần đầu vào năm 1960 tại Pháp với sự tham gia của bốn đội tuyển quốc gia.  

Hiện nay, giải đấu được tổ chức bốn năm một lần, với 24 đội tuyển quốc gia hàng đầu châu Âu tranh tài. Euro không chỉ là sân chơi cho những đội tuyển bóng đá hàng đầu châu Âu, mà còn là dịp để người hâm mộ tận hưởng những khoảnh khắc đỉnh cao của bóng đá. Các trận đấu diễn ra tại nhiều thành phố khác nhau, mang lại cơ hội quảng bá văn hóa và du lịch cho nước chủ nhà.  

Tuy nhiên, tác động của giải đấu không chỉ dừng lại ở khía cạnh thể thao. Với sự tham gia của hàng triệu người hâm mộ và du khách, Euro mang lại những ảnh hưởng to lớn đến nền kinh tế và thị trường chứng khoán của các quốc gia liên quan. Từ việc tăng cường chi tiêu tiêu dùng, thúc đẩy du lịch, đến việc cải thiện cơ sở hạ tầng, giải đấu này thực sự là một động lực kinh tế mạnh mẽ.   

Ảnh hưởng của giải bóng đá Euro đến nền kinh tế 

Chi tiêu tiêu dùng 

Một trong những tác động rõ rệt nhất của giải đấu bóng đá Euro đến nền kinh tế là sự gia tăng chi tiêu tiêu dùng. Người hâm mộ bóng đá không chỉ mua vé để xem các trận đấu mà còn chi tiêu nhiều cho các sản phẩm liên quan như áo đấu, vật phẩm lưu niệm, và đồ ăn thức uống. Điều này tạo ra một làn sóng tiêu dùng mạnh mẽ, giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là các cửa hàng bán lẻ và nhà hàng, tăng doanh thu đáng kể trong thời gian diễn ra giải đấu. Ví dụ, trong kỳ Euro 2016, doanh số bán áo đấu và các vật phẩm lưu niệm tại nước chủ nhà Pháp đã tăng vọt, góp phần vào tăng trưởng kinh tế chung của quốc gia này. Theo một báo cáo từ Stepstone Group, tổng doanh thu từ các sản phẩm này ước tính đạt khoảng 200 triệu euro. 

Du lịch 

Euro cũng thúc đẩy ngành du lịch phát triển mạnh mẽ. Với hàng triệu du khách quốc tế đến tham dự và theo dõi các trận đấu, nước chủ nhà sẽ chứng kiến sự bùng nổ trong ngành dịch vụ du lịch. Các khách sạn, nhà hàng, và dịch vụ vận tải đều hưởng lợi từ lượng du khách tăng cao. Tại kỳ Euro 2020, mặc dù bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, các thành phố tổ chức vẫn ghi nhận sự gia tăng đáng kể về lượng du khách, với khoảng 1.5 triệu du khách quốc tế, góp phần vào doanh thu của ngành du lịch lên đến 1 tỷ euro. 

Đầu tư cơ sở hạ tầng 

Trước khi giải đấu diễn ra, nước chủ nhà thường đầu tư lớn vào việc cải thiện và phát triển cơ sở hạ tầng. Các sân vận động mới được xây dựng hoặc nâng cấp, hệ thống giao thông công cộng được cải thiện, và các cơ sở dịch vụ được mở rộng để đáp ứng nhu cầu của người hâm mộ và du khách. Sự đầu tư này không chỉ phục vụ cho giải đấu mà còn mang lại lợi ích lâu dài cho nền kinh tế địa phương. Ví dụ, các sân vận động được xây dựng cho Euro 2012 tại Ba Lan và Ukraine đã tiêu tốn khoảng 3 tỷ euro, nhưng tiếp tục được sử dụng cho các sự kiện thể thao và văn hóa khác, tạo ra nguồn thu ổn định. 

Tăng trưởng kinh tế 

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, sự kiện này có thể đóng góp vào tăng trưởng GDP của quốc gia, tạo ra việc làm mới và thúc đẩy các ngành kinh tế phát triển. Dữ liệu từ Euro 2016 cho thấy, giải đấu đã đóng góp thêm khoảng 1.2 tỷ euro vào GDP của Pháp, với hàng ngàn việc làm được tạo ra trong các ngành dịch vụ, xây dựng và du lịch. Một báo cáo từ UEFA cho biết, Euro 2016 đã tạo ra khoảng 20,000 việc làm tạm thời và dài hạn tại Pháp. Từ chi tiêu tiêu dùng, du lịch, đầu tư cơ sở hạ tầng đến tăng trưởng kinh tế, giải đấu bóng đá Euro thực sự là một động lực kinh tế mạnh mẽ, mang lại lợi ích to lớn cho các quốc gia tổ chức. 

Ngành Kinh tế Thể thao 

Giải đấu bóng đá Euro cũng góp phần phát triển ngành Kinh tế Thể thao, một lĩnh vực đang ngày càng trở nên quan trọng và có tiềm năng kinh tế lớn. Ngành này bao gồm các hoạt động quản lý, tổ chức sự kiện thể thao, tiếp thị và truyền thông thể thao. Với nhu cầu nhân lực cao và mức lương khởi điểm hấp dẫn, Kinh tế Thể thao đang trở thành một ngành học thu hút nhiều sinh viên.   Tại Việt Nam, ngành học này còn khá mới mẻ xong vẫn đang tiếp tục được phát triển mạnh. Theo số liệu thống kê của Vụ Đào tạo – Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch tính đến năm 2025, Việt Nam dự kiến bổ sung hơn 3,600 nhân lực ngành thể thao. Và đến năm 2030, nhân lực toàn ngành Thể thao trên cả nước cần được bổ sung 4,342 chỉ tiêu với mọi cấp bậc.   

Euro 2024 đóng góp vào nền kinh tế Đức ra sao? 

Lần đầu tiên Đức tổ chức một sự kiện bóng đá lớn kể từ FIFA World Cup 2006, từng được người Đức gọi là "câu chuyện cổ tích mùa hè". Euro 2024 được cho là sẽ mang lại những tác động đáng kể đến nền kinh tế Đức, quốc gia chủ nhà của giải đấu.  

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, giải đấu sẽ tạo ra sự tăng trưởng mạnh mẽ trong các ngành công nghiệp chủ chốt như du lịch, dịch vụ và xây dựng. Điều này chủ yếu đến từ sự gia tăng của chi tiêu tiêu dùng, lượng du khách quốc tế và các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng phục vụ giải đấu. Thị trường chứng khoán Đức cũng được dự báo sẽ hưởng lợi từ Euro 2024 trong ngắn hạn. Đặc biệt, các ngành liên quan trực tiếp đến giải đấu như truyền thông, giải trí và dịch vụ có thể chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ về giá cổ phiếu.  

Niềm tin của người tiêu dùng được cải thiện 

Hiệu suất kinh tế của Đức đã khá ảm đạm kể từ năm 2020 khi đại dịch bùng phát. Thực tế, Đức là một trong những nền kinh tế tiên tiến hoạt động kém nhất trong những năm gần đây với GDP bình quân đầu người trì trệ giữa bối cảnh gia tăng nhập cư ròng. 

Giải bóng đá Euro là một trong những sự kiện thể thao lớn nhất ở châu Âu, đã thu hút hơn 600,000 du khách nước ngoài vào mùa hè năm 2024. Ước tính rằng điều này sẽ tăng tổng chi tiêu của du khách nước ngoài ở Đức khoảng 1.5 tỷ Euro, với tác động lớn nhất được ghi nhận ở lĩnh vực ẩm thực và lưu trú. Dữ liệu từ OpenTable cho thấy số lượng đặt chỗ trên nền tảng này trên toàn quốc đã tăng khoảng 8% trong những tháng diễn ra các trận đấu, so với cùng kỳ năm 2023. Không ngạc nhiên khi giải đấu này mang lại một sự thúc đẩy cần thiết cho ngành khách sạn. 

Niềm tin của người tiêu dùng ở Đức, vốn đã giảm ở mức thấp lịch sử trong suốt đại dịch, cuối cùng cũng đang cải thiện trở lại. Cụ thể, chỉ số người tiêu dùng của Liên đoàn Bán lẻ Đức (German Retail Federation Consumer Barometer) đã tăng từ khoảng 93 điểm vào vào đầu năm 2024 lên hơn 98 điểm vào đầu tháng 6/2024. Điều này cho thấy sự cải thiện đáng kể trong tâm lý tiêu dùng của người dân Đức, là một tín hiệu tích cực cho nền kinh tế đất nước sau một năm 2023 ảm đạm. 

Hai hiệu ứng cần xem xét 

Tuy nhiên, có hai hiệu ứng cần xem xét khi nhìn vào tác động kinh tế của các sự kiện thể thao lớn: Thứ nhất, luôn có một hiệu ứng thay thế nhất định. Trong khi các trận đấu thu hút một số lượng lớn du khách, sẽ có những du khách khác tránh đến Đức cùng lúc trong thời gian cao điểm đó. Một số trong số họ có thể không quan tâm đến sự kiện thể thao, hoặc họ có thể bị ngăn cản bởi giá cả tăng vọt, hoặc cả hai. 

Thứ hai, về tiêu dùng nội địa, sự thúc đẩy này cũng chỉ là tạm thời. Số liệu mới nhất đầu tháng 7/2024 cho thấy, chỉ số người tiêu dùng của Liên đoàn Bán lẻ Đức đã giảm nhẹ xuống 97.8 điểm. Có thể thấy, trước thềm Giải bóng đá Euro, người ta hy vọng rằng một sự kiện như vậy cuối cùng có thể “mở ví” của người tiêu dùng Đức. Tuy nhiên, số liệu mới nhát lại cho thấy ngay cả bóng đá cũng không thể vượt qua được sự thận trọng của người Đức. Mặc dù tiền lương thực tế ở Đức tăng cao và có lẽ là mức tăng lương mạnh nhất trong một thập kỷ trong năm 2024, nhưng sự không chắc chắn về chính sách và tăng trưởng kinh tế chậm chạp vẫn đang làm giảm mức độ sẵn sàng chi tiêu của người tiêu dùng. Nếu có bất kỳ tác động tích cực nào từ Euro 2024 lên nền kinh tế Đức thì nó cũng sẽ đến từ những người ủng hộ bóng đá nước ngoài tới Đức để xem giải đấu hơn là những người tiêu dùng nội địa. 

Thúc đẩy tăng trưởng ngắn hạn nhưng mang lại lợi ích vô hình lâu dài 

UEFA ước tính sẽ kiếm được khoảng 1.3 tỷ đô la từ doanh thu bán vé, bản quyền truyền hình và tài trợ tại Euro 2024. Số tiền này, ít hơn nhiều so với những gì FIFA kiếm được từ World Cup, chủ yếu dành cho các dự án phát triển bóng đá. UEFA đã đặt giá vé ở mức phải chăng 32.50 đô la cho một số chỗ ngồi, mặc dù nhu cầu cao đã khiến nhiều người hâm mộ phải trả giá cao trên các trang web bên thứ ba, đặc biệt là các trận đấu có sự tham gia của Đức. 

Chi phí tổ chức giải đấu thì lại tương đối nhỏ, do chỉ cần nâng cấp nhỏ một số sân vận động ở Đức. Tuy vậy, nền kinh tế Đức vẫn không được kỳ vọng sẽ thấy lợi ích kinh tế lớn từ Euro 2024, với Viện Kinh tế Đức nói với Reuters rằng "các sự kiện thể thao lớn không phải là pháo hoa kinh tế," và rằng chi tiêu của người tiêu dùng địa phương thay đổi từ mặt hàng này sang mặt hàng khác, thay vì tăng lên trong các giải đấu. 

Ngoài ra, viện Ifo cho rằng giải vô địch bóng đá châu Âu có thể chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khoảng 0.1 điểm phần trăm trong năm 2024. Sau tất cả, ngay cả khi tăng doanh số nội địa trị giá vài tỷ Euro cũng chỉ chiếm một phần nhỏ trong GDP, khi nền kinh tế Đức có quy mô khoảng 4 nghìn tỷ Euro. Điều này phù hợp với hầu hết các nghiên cứu kinh tế, cho rằng các tác động kinh tế của các sự kiện thể thao lớn như vậy thường bị phóng đại, và rằng sự thúc đẩy tăng trưởng thường khá hạn chế và ngắn hạn. 

Thay vào đó, tác động lớn nhất của Euro 2024 có thể chính là những lợi ích vô hình hơn đối với hình ảnh của Đức, và của các thương hiệu liên quan, đến từ việc tổ chức một giải đấu an toàn, tổ chức tốt và hợp lý với người hâm mộ là trung tâm.