Cân bằng danh mục đầu tư

Cân bằng danh mục đầu tư, hay còn gọi là tái cơ cấu danh mục, là quá trình kiểm tra và điều chỉnh tỷ lệ phân bổ tài sản định kỳ để đảm bảo danh mục vẫn phù hợp với mức rủi ro mà nhà đầu tư mong muốn.  Điều này giúp giữ cho danh mục của bạn luôn ổn định và phù hợp với mục tiêu đầu tư đã đề ra.

Hãy cùng Tititada tìm hiểu nhé.

Mỗi loại tài sản nên được phân bổ hợp lý dựa trên mục tiêu, mức độ chấp nhận rủi ro và sở thích cá nhân. Mục đích là xây dựng một danh mục đa dạng, giúp giảm tác động xấu từ biến động thị trường và hỗ trợ tăng trưởng bền vững trong dài hạn.

Việc quản lý danh mục không phải là quyết định một lần duy nhất, mà cần điều chỉnh thường xuyên khi thị trường hoặc tình hình tài chính thay đổi.

Hãy nhớ rằng, kết quả hoạt động trong quá khứ KHÔNG phải lúc nào cũng là bằng chứng cho kết quả hoạt động trong tương lai. 

Việc nắm giữ một danh mục đầu tư không thay đổi trong một thời gian dài, trên 1 năm, sự mất cân bằng trong tỷ lệ phân bổ tài sản có thể hình thành và  làm lệch kế hoạch ban đầu của bạn. Do đó, việc kiểm tra định kỳ là cần thiết để giữ danh mục đúng theo chiến lược.

Ví dụ, nếu một tài sản tăng giá và chiếm hơn 40% danh mục, rủi ro sẽ tăng cao trước những biến động của thị trường thể liên quan đến loại tài sản đó, và bạn cần điều chỉnh lại bằng cách bán bớt.

Sự mất cân bằng cũng có thể khiến danh mục đầu tư không còn phù hợp với các mục tiêu đầu tư và thời gian của bạn.

Sẽ thật tốt nếu danh mục thật sự tăng trưởng mạnh nhờ một tài sản duy nhất, và giúp bạn nhanh chóng đạt được mục tiêu tài chính nào đó của mình.

Nhưng điều ngược lại vẫn có thể xảy ra và cản trở tiến trình đạt được những mục tiêu đó. 

Những điều này có thể cộng hưởng lại và tạo ra căng thẳng cảm xúc và dẫn đến việc bạn đưa ra những quyết định kém hiệu quả hơn, thậm chí theo cảm tính và bốc đồng hơn. 

Nếu một tài sản giảm giá mạnh, bạn cần tìm hiểu tại sao nó giảm, chẳng hạn như công ty hoặc ngành đó có gì bất ổn dẫn đến giá giảm hay do diễn biến thị trường chung tác động.
Ví dụ, cổ phiếu XYZ giảm hơn 50% do tình hình kinh tế vĩ mô, bạn cần đánh giá lại tiềm năng của nó. Nếu bạn tin rằng tình hình kinh doanh có thể hồi phục, thì việc tăng tỷ trọng (mua thêm) cổ phiếu này có thể là giải pháp. Ngược lại, nếu triển vọng thật sự không khả quan, bạn nên giảm tỷ trọng (hay cắt lỗ) và chuyển sang các cơ hội khác.

Hiệu quả của danh mục đầu tư được đánh giá theo lợi nhuận tuyệt đối hoặc so sánh với một danh mục khác hay chỉ số chuẩn, như VN30.

Ví dụ, danh mục của bạn trong một năm đạt 10% lợi nhuận, nhưng thị trường chung tăng trưởng 20%, danh mục của bạn sẽ bị xem là kém hiệu quả.

Đánh giá lại danh mục sẽ giúp bạn dễ dàng tận dụng các cơ hội đầu tư và tăng trưởng lợi nhuận hơn trong từng chu kỳ kinh tế.

Việc này sẽ bao gồm đánh giá rủi ro danh mục hay một tài sản đầu tư cụ thể.

Theo đó, độ lệch chuẩn và beta là hai thước đo rủi ro phổ biến.

- Độ lệch chuẩn: đo lường sự biến động giá hay lợi nhuận hiện tại của một khoản đầu tư so với mức lợi nhuận trung bình của khoản đầu tư đó trong một khoảng thời gian. Độ chênh lệch giữa hai mức lợi nhuận này càng lớn, rủi ro sẽ càng lớn.

- Hệ số Beta: đo lường sự biến động giá của khoản đầu tư so với giá của một chỉ số cơ bản hay thước chuẩn, như VNIndex. Danh mục có hệ số beta thấp hơn 1 sẽ ít biến động hơn so với sự  thay đổi của chỉ số chuẩn.

Tái cân bằng theo định kỳ

Đây là phương pháp phổ biến nhất. Chiến lược này liên quan đến việc đánh giá và điều chỉnh các khoản đầu tư nắm giữ trong danh mục đầu tư vào những thời điểm xác định trước.

Bạn có thể tái cơ cấu danh mục theo tháng, theo quý, hoặc 6 tháng một lần. 

Nhiều nhà đầu tư dài hạn tái cân bằng mỗi năm một lần, nếu tích cực hơn, có thể theo hàng quý hoặc thậm chí hàng tháng. Việc tái cân bằng hàng tuần có thể rất tốn kém và không cần thiết.

Tái cân bằng theo tỷ trọng không đổi 

Phương pháp này tập trung vào việc duy trì tỷ trọng mục tiêu ban đầu cho mỗi loại tài sản. Khi tỷ trọng vượt quá phạm vi cho phép, bạn sẽ cần có những điều chỉnh phù hợp để cân bằng lại danh mục.

Ví dụ, một danh mục bao gồm 60% cổ phiếu và 40% trái phiếu, với tỷ lệ chênh lệch cho phép (so với tỷ trọng phân bổ) là +/- 5%. Nếu cổ phiếu tăng lên 70% so với mức 60% ban đầu, nghĩa là tăng 10% cao hơn phạm vi 5% cho phép, bạn sẽ cần bán bớt để cân bằng lại mức mục tiêu ban đầu.

Mặc dù không bắt buộc, nhưng bạn nên kiểm tra lại phân bổ của tài sản ít nhất một lần mỗi năm.

Nếu thị trường biến động quá mạnh hoặc có thay đổi bất ngờ trong tài chính cá nhân của mình, thì có thể tái cân bằng theo quý.