Tách rời tương quan

Tách rời tương quan (Decoupling), trong thị trường tài chính,  xuất hiện khi lợi nhuận của một tài sản đi chệch khỏi kỳ vọng, hay xu hướng thông thường khi đặt trong mối tương quan với các loại tài sản khác.

Tách rời tương quan diễn ra khi các tài sản vốn thường dịch chuyển cùng hướng bắt đầu dịch chuyển theo các hướng trái ngược nhau, như khi tài sản A có xu hướng tăng trong khi tài sản B bắt đầu giảm.

Điều này đối lập với tái tương quan (recoupling), khi các tài sản quay trở lại xu hướng tương quan thông thường. Chẳng hạn như, trong ngành năng lượng, giá dầu và khí tự nhiên thường có cùng xu hướng tăng hoặc giảm. Tách rời tương quan sẽ diễn ra khi giá dầu và khí tự nhiên biến động ngược chiều nhau.

Mức độ tương quan giữa các tài sản được biểu thị thông qua hệ số tương quan, có giá trị từ -1, tức tương quan âm (hay ngược chiều), đến +1, tức tương quan dương (hay cùng chiều).

Tách rời tuyệt đối (absolute decoupling) là khi hai biến số ngừng dịch chuyển cùng nhau - hệ số tương quan giữa chúng trở thành bằng không hoặc âm.

Tách rời tương đối (relative decoupling) là khi hệ số tương quan giữa hai biến số giảm, nhưng vẫn còn dương.

Thông qua việc xác định mức độ tương quan giữa các tài sản, các nhà đầu tư có thể đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình bằng cách phân bổ đầu tư vào các loại tài sản không tương quan hoặc có mối tương quan thấp để giảm thiểu rủi ro khi tài sản trong danh mục biến động. Như vậy, khi một tài sản có xu hướng giảm, trong khi tài sản khác lại tăng sẽ giúp bù đắp rủi ro cho loại tài sản bị giảm.

Không chỉ xảy ra ở các tài sản, tách rời tương quan còn diễn ra trong nền kinh tế thị trường chung. Như dưới thời tổng thống Donald Trump, Hoa Kỳ đã tăng cường quá trình tách rời khỏi Trung Quốc để giảm bớt phụ thuộc vào thị trường này do căng thẳng địa chính trị bằng cách đa dạng hoá và chuyển dịch nguồn vốn đầu tư sang các thị trường lân cận như Việt Nam.