Giữ chân nhân tài và tại sao điều đó quan trọng?

Điểm nhấn chính:

- Khả năng giữ chân nhân viên hiệu quả không chỉ giúp xây dựng môi trường làm việc ổn định và thu hút mà còn là biểu hiện của sự hài lòng và sức khỏe tổng thể của tổ chức.

- Quản lý tỷ lệ nghỉ việc hiệu quả là yếu tố then chốt để giảm thiểu chi phí đào tạo và tuyển dụng, cũng như để duy trì sự ổn định của đội ngũ nhân viên và sự phát triển lâu dài của công ty.  

Tỷ lệ giữ chân nhân viên và tỷ lệ thôi việc

Giữ chân nhân viên (Employee retention) là khả năng của một tổ chức trong việc duy trì nguồn nhân lực và hạn chế tình trạng nhân viên nghỉ việc. Đây là một yếu tố quan trọng trong quản trị nhân sự, nhằm mục đích tạo dựng một môi trường làm việc ổn định và thu hút, qua đó khuyến khích nhân viên gắn bó lâu dài với công ty. Tỷ lệ giữ chân nhân viên cao thường được xem là dấu hiệu của sự hài lòng của nhân viên và sức khỏe tổ chức.

Ngược lại, tỷ lệ thôi việc (Employee turnover rate) là tỷ lệ mà nhân viên rời bỏ công ty và được thay thế bằng nhân viên mới. Tỷ lệ nghỉ việc cao có thể gây tốn kém cho các tổ chức do chi phí trực tiếp liên quan đến việc tuyển dụng và đào tạo nhân viên mới, cũng như ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất và tinh thần làm việc chung của công ty.  

Tỷ lệ thôi việc quan trọng như thế nào?

Tỷ lệ này thường dao động tùy theo ngành nghề và từng vùng, nhưng nói chung, một tỷ lệ nghỉ việc dưới 10% hàng năm thường được coi là lý tưởng. Tỷ lệ này cho thấy công ty có môi trường làm việc tốt, chính sách nhân sự hiệu quả, và khả năng giữ chân nhân viên cao. Ở Việt Nam, việc duy trì một tỷ lệ nghỉ việc thấp đặc biệt quan trọng do ảnh hưởng đến chi phí đào tạo và tuyển dụng, cũng như sự ổn định của đội ngũ nhân viên. Các công ty có tỷ lệ nghỉ việc thấp thường có khả năng thu hút và giữ chân nhân tài tốt hơn, điều này trực tiếp ảnh hưởng đến năng suất và sự sáng tạo trong công ty. Việc giảm tỷ lệ nghỉ việc không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn góp phần nâng cao uy tín và sức cạnh tranh của công ty trên thị trường. Đồng thời, giúp công ty duy trì được đội ngũ có kinh nghiệm, giảm thiểu sự gián đoạn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và tăng cường khả năng chuyển giao kiến thức và kỹ năng trong nội bộ, qua đó thúc đẩy sự phát triển lâu dài của tổ chức.  

Chi phí của việc nhân viên nghỉ việc

Việc mất đi nhân viên có thể gây ra chi phí đáng kể cho các công ty hơn nhiều người có thể nghĩ. Ở Việt Nam, nơi thị trường lao động đang chịu nhiều biến động và sự cạnh tranh cao, chi phí liên quan đến việc nhân viên nghỉ việc không chỉ bao gồm chi phí tuyển dụng và đào tạo nhân viên mới mà còn ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng công việc. Khi một nhân viên rời đi, kiến thức và kinh nghiệm tích lũy của họ cũng biến mất, dẫn đến sự gián đoạn trong các dự án và tác động đến tinh thần làm việc của những nhân viên khác. Ngoài ra, sự ra đi của nhân viên có thể làm suy giảm niềm tin và mối quan hệ của khách hàng với công ty, nhất là khi những nhân viên này là điểm liên lạc chính hoặc mang lại giá trị lớn cho công ty.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng chi phí để thay thế một nhân viên có thể lên tới 150% mức lương của nhân viên đó, bao gồm chi phí tuyển dụng, đào tạo và thời gian cần thiết để nhân viên mới đạt được hiệu suất tối ưu. Đây là lý do tại sao việc đầu tư vào các chương trình giữ chân nhân viên, cải thiện môi trường làm việc và phát triển nghề nghiệp cho nhân viên trở nên vô cùng quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế và xã hội phức tạp hiện nay.  

Tỷ lệ thôi việc giữa các ngành nghề không giống nhau

Không phải tất cả các ngành nghề đều có tỷ lệ thôi việc như nhau. Sự khác biệt trong tỷ lệ nhân viên nghỉ việc giữa các ngành có thể được giải thích qua nhiều yếu tố như đặc thù công việc, điều kiện làm việc, cơ hội thăng tiến, và mức độ áp lực công việc. Ở Việt Nam, ngành bán lẻ và dịch vụ thường có tỷ lệ chuyển dịch nhân sự cao hơn so với các ngành như công nghệ thông tin hay tài chính, bởi sự khác biệt lớn trong yêu cầu về kỹ năng, tính chất công việc và lộ trình phát triển nghề nghiệp. Các ngành có mức độ tương tác cao với khách hàng như nhà hàng và khách sạn thường phải đối mặt với tỷ lệ nhân viên nghỉ việc cao do áp lực công việc và giờ làm việc không ổn định.

Ngược lại, trong các ngành công nghệ thông tin, mặc dù áp lực công việc có thể cao nhưng các chính sách nhân sự linh hoạt hơn và cơ hội phát triển chuyên môn cao thường giúp giữ chân nhân viên tốt hơn. Do đó, các công ty cần phải nhận thức được đặc thù của ngành nghề mình đang hoạt động để phát triển các chính sách nhân sự phù hợp nhằm giảm tỷ lệ chuyển dịch nhân sự và tạo môi trường làm việc hấp dẫn, từ đó giúp thu hút và giữ chân nhân tài hiệu quả hơn.   

Nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ chuyển dịch cao

Các nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ chuyển dịch nhân sự cao bao gồm một loạt các yếu tố tác động đến sự hài lòng và cam kết của nhân viên đối với công ty. Trong môi trường làm việc tại Việt Nam, các nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm:

- Mức lương không cạnh tranh: Khi nhân viên cảm thấy không được trả công xứng đáng với công sức và kỹ năng của mình, họ có xu hướng tìm kiếm cơ hội ở những nơi khác có mức lương hấp dẫn hơn.

- Thiếu cơ hội thăng tiến và phát triển nghề nghiệp: Nhân viên thường nghỉ việc nếu họ cảm thấy không có đường lối rõ ràng cho sự phát triển nghề nghiệp hoặc thiếu cơ hội để học hỏi và phát triển kỹ năng mới.

- Môi trường làm việc không tích cực: Bao gồm sự thiếu hỗ trợ từ quản lý, môi trường làm việc căng thẳng, và thiếu sự công bằng trong việc đối xử với nhân viên. 

- Cân bằng giữa công việc và cuộc sống: Khi công việc yêu cầu thời gian làm việc quá nhiều hoặc lịch làm việc không linh hoạt, nhân viên có thể cảm thấy mệt mỏi và kiệt sức, dẫn đến quyết định nghỉ việc.

- Lãnh đạo kém: Quản lý trực tiếp ảnh hưởng đáng kể đến trải nghiệm làm việc của nhân viên. Lãnh đạo kém không chỉ gây mất động lực mà còn có thể khiến nhân viên cảm thấy không được trân trọng hoặc hỗ trợ. Việc nhận diện và giải quyết các vấn đề này không chỉ giúp giảm tỷ lệ nhân viên nghỉ việc mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể và hiệu suất của tổ chức.

Các công ty ở Việt Nam đang ngày càng nhận thức được tầm quan trọng của việc đầu tư vào các chương trình nhân sự để tạo dựng một môi trường làm việc hỗ trợ và khuyến khích nhân viên gắn bó lâu dài.  

Giải pháp

Để giảm tỷ lệ chuyển dịch nhân sự và tăng cường giữ chân nhân viên, các công ty tại Việt Nam có thể áp dụng một số chiến lược sau: 

- Cải thiện chính sách đãi ngộ: Đảm bảo rằng mức lương và các phúc lợi khác cạnh tranh so với thị trường. Việc cung cấp các gói lợi ích hấp dẫn như bảo hiểm sức khỏe, hỗ trợ học tập, và các chương trình nghỉ phép linh hoạt sẽ giúp nhân viên cảm thấy được trân trọng và gắn bó lâu dài với công ty.

- Tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp: Phát triển các chương trình đào tạo và phát triển nghề nghiệp cho nhân viên. Điều này không chỉ giúp họ nâng cao kỹ năng mà còn thể hiện sự đầu tư lâu dài của công ty đối với sự nghiệp của họ.

- Xây dựng môi trường làm việc tích cực: Tạo một môi trường làm việc hỗ trợ và cởi mở, nơi mà ý kiến của nhân viên được lắng nghe và trân trọng. Việc thực hiện các cuộc khảo sát nhân viên thường xuyên để hiểu và giải quyết các vấn đề mà nhân viên có thể đang gặp phải cũng rất quan trọng.

- Tăng cường giao tiếp và minh bạch: Duy trì giao tiếp thường xuyên và minh bạch giữa quản lý và nhân viên. Việc giải thích rõ ràng các quyết định và chính sách của công ty giúp xây dựng niềm tin và cam kết từ phía nhân viên.

- Công nhận và khen thưởng: Thiết lập một hệ thống công nhận công bằng và khen thưởng kịp thời để nhân viên cảm thấy giá trị của họ được công nhận. Điều này có thể bao gồm cả khen thưởng vật chất lẫn tinh thần.

Áp dụng những chiến lược này không chỉ giúp giảm tỷ lệ nhân viên nghỉ việc mà còn tạo động lực cho nhân viên phấn đấu và cống hiến lâu dài cho công ty, qua đó cải thiện sức khỏe tổng thể và hiệu quả hoạt động của tổ chức.