Tìm hiểu về cổ tức

Chúng ta đã hiểu tại sao công ty phát hành cổ phiếu, huy động vốn chủ sở hữu thông qua việc phát hành cổ phiếu trên thị trường sơ cấp ở chương Cổ phiếu.

Trong bài này, hãy cùng Tititada tìm hiểu thêm về cổ tức từ cổ phiếu nhé!

Cổ tức là sự phân phối lợi nhuận của một công ty cho các cổ đông của công ty đó. Có hai loại cổ tức chính, đó là cổ tức tiền mặt và cổ tức cổ phiếu.

Mỗi loại cổ tức đều có ưu và nhược điểm; bạn nên xem xét chính sách chia cổ tức của một công ty trước khi ra quyết định đầu tư vào một công ty.

Cổ tức tiền mặt là hình thức công ty phân phối lợi nhuận còn lại hàng năm cho cổ đông bằng tiền mặt.

Tỷ lệ chia cổ tức bằng tiền mặt được đề xuất bởi hội đồng quản trị và cần được thông qua trong đại hội cổ đông thường niên của công ty. 

Ví dụ: Công ty XYZ có kế hoạch chi trả cổ tức năm 2022 bằng tiền mặt với tỷ lệ 12%. Nghĩa là cổ đông sở hữu 1 cổ phiếu XYZ sẽ nhận được 1,200đ, trên mệnh giá cổ phiếu là 10,000đ. 

Các công ty niêm yết có mức chi trả cổ tức cao và ổn định như VNM, SAB...

Cổ tức cổ phiếu là cổ tức được trả dưới dạng cổ phiếu phát hành thêm. Điều này có nghĩa các cổ đông nhận được cổ phiếu phát hành mới của công ty thay vì tiền mặt. Sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu, một cổ đông sở hữu nhiều cổ phần hơn, nhưng tỷ lệ sở hữu trong công ty không đổi,  mà như chia một miếng pizza ra thành nhiều phần hơn.

Công ty thường chi trả cổ tức bằng cổ phiếu khi cần giữ lại tiền mặt để tái đầu tư cho mục đích tăng trưởng. Việc chia cổ tức bằng cổ phiếu không làm tăng giá trị công ty.

Ví dụ: Công ty XYZ chia cổ tức cổ phiếu năm 2022 với tỷ lệ 30%. Nghĩa là cổ đông sở hữu 100 cổ phiếu XYZ sẽ được nhận 30 cổ phiếu mới.

Các công ty trả cổ tức tiền mặt vì nhiều lý do. Những lý do chính khiến các công ty trả cổ tức là để thu hút và giữ chân các nhà đầu tư và tăng giá trị cho cổ đông. 

Ngoài ra, cổ đông là chủ sở hữu của công ty, công ty có nghĩa vụ hoàn trả lợi nhuận cho chủ sở hữu, thông qua việc chia cổ tức.

Một công ty trả cổ tức tiền mặt đều đặn, thường cho dấu hiệu rằng công ty đó ổn định về mặt tài chính và cam kết chia sẻ lợi nhuận. Điều này đặc biệt hấp dẫn đối với các nhà đầu tư tìm kiếm thu nhập ổn định, hay thụ động.

Chia cổ tức bằng tiền mặt mang lại nguồn thu nhập ổn định cho các cổ đông. Điều này có thể làm cho cổ phiếu của công ty trở nên hấp dẫn hơn, đặc biệt trong môi trường lạm phát cao và các cổ phiếu tăng trưởng bị ảnh hưởng.

Theo quy định hiện hành, cổ tức bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu đều phải nộp 5% thuế thu nhập cá nhân. Thông thường, cổ tức bằng tiền mặt sẽ bị khấu trừ luôn tại nguồn, tức doanh nghiệp chi trả cổ tức bằng tiền mặt sẽ giữ lai 5% và kê khai thuế cho cổ đông.

Đối với các nhà đầu tư mới, cổ tức là một phần quan trọng tạo thu nhập dòng tiền dài hạn ổn định. Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý như sau:

Đầu tiên là phải xem xét tỷ lệ cổ tức (Dividend yield). Đây là khoản cổ tức tiền mặt hàng năm mà công ty chi trả chia cho giá cổ phiếu hiện tại.

Ví dụ nếu công ty trả cổ tức tiền mặt 1,200đ và giá cổ phiếu đang giao dịch trên thị trường là 20,000 thì tỷ suất cổ tức là 1,200đ/20,000đ=6%. Tỷ lệ này cao hơn lãi suất ngân hàng và rất hấp dẫn cho nhà đầu tư. 

Tỷ lệ cổ tức cao rất hấp dẫn, nhưng cũng là một dấu hiệu cảnh báo công ty không có dự án mới để tăng trưởng và có khả năng không thể duy trì cổ tức trong thời gian dài.

Ngoài ra cần xem xét thuế cổ tức vì chúng cũng ảnh hưởng đến lợi nhuận đầu tư tổng thể của bạn.

Cuối cùng, nên nhớ là khi điều kiện kinh tế và thị trường thay đổi nhanh chóng và ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty, thì cổ tức sẽ không được đảm bảo. 

Bạn nên đánh giá sức khỏe tài chính của công ty và triển vọng tương lai trong dài hạn, thay vì chỉ dựa vào các khoản thanh toán cổ tức trong quá khứ.

Chúc mừng bạn đã làm quen với khái niệm cổ tức là gì. Sau đây là những gì Tititada đã mang đến cho bạn trong phần này:

- Cổ tức là gì? Các loại cổ tức tiền mặt và cổ tức bằng cổ phiếu. 

- Tại sao các công ty trả cổ tức?

- Các lưu ý cho người mới bắt đầu