Tập đoàn kinh tế

Tập đoàn kinh tế (Conglomerate), là một tập đoàn gồm nhiều doanh nghiệp khác nhau và có thể hoạt động độc lập. Trong một tập đoàn kinh tế, một công ty (còn được gọi là công ty mẹ) sẽ sở hữu cổ phần có khả năng kiểm soát ở một số công ty nhỏ hơn - nơi tiến hành những hoạt động kinh doanh riêng biệt và độc lập.

Các tập đoàn thường giảm thiểu rủi ro kinh doanh bằng cách mở rộng hoạt động sang nhiều lĩnh vực khác nhau. Làm như vậy cũng có thể giúp công ty mẹ giảm tổng chi phí hoạt động và yêu cầu ít nguồn lực hơn. Nhưng cũng có những lúc một công ty như vậy phát triển quá lớn và mất hiệu quả.

Để giải quyết vấn đề này, tập đoàn có thể thoái vốn. Điều này được gọi là "lời nguyền của sự lớn mạnh" của tập đoàn. Ở một số tập đoàn, như những tập đoàn khai thác mỏ, chỉ tập trung vào một ngành duy nhất.

Có nhiều cách để các công ty có thể trở thành một tập đoàn kinh tế. Cách phổ biến nhất là thông qua mua lại. Nếu công ty được mua lại đủ lớn, nó có thể không đơn thuần trở thành một công ty con; thay vào đó, nó và công ty mua lại có thể thực sự hợp nhất, tái tổ chức tài sản, nguồn lực và nhân sự thành một thực thể pháp lý mới.

Ví dụ, năm 2010, Viettel đã mua 60% vốn của Công ty Viễn thông Teleco (Haiti) - một doanh nghiệp lỗ kéo dài từ năm 2001, với khoản lỗ khoảng 1 triệu USD/tháng. Sau hơn 1 năm đầu tư, doanh nghiệp mới - Natcom, đã hoạt động hiệu quả trở lại và hiện đứng số 1 về mạng di động tại Haiti.

Kế tiếp, Viettel Cambodia (Metfone), công ty thành viên của Viettel, đã mua lại giấy phép, hệ thống trạm phát và hạ tầng của Công ty Viễn thông Beeline - nhà cung cấp dịch vụ di động lớn thứ tư tại Campuchia.

Tuy nhiên, một cách tiếp cận khác là mở rộng hoạt động kinh doanh gia đình hoặc hoạt động kinh doanh một ngành mang tính lịch sử sang các ngành hoặc lĩnh vực mới. Lĩnh vực kinh doanh chính là xuất nhập khẩu và kinh doanh xăng dầu nhưng hiện nay Petrolimex còn lấn sân sang cả các ngành dịch vụ tài chính với Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (PJICO),  hay thương mại và xây lắp với Tổng công ty xây lắp và thương mại Petrolimex (PGCC).

Một cách tiếp cận khác là mở rộng. Chiến lược này thiên về tái cơ cấu và tổ chức lại doanh nghiệp và đôi khi là thành lập công ty mẹ để sở hữu nhiều công ty nhỏ hơn.

Ví dụ: năm 2015, Google Inc. đã tái cấu trúc. Công ty mẹ được biết đến với cái tên Alphabet và Google trở thành một công ty con riêng biệt trong đó, trong một động thái nhằm tách hoạt động kinh doanh cốt lõi của công ty - công cụ tìm kiếm nổi tiếng - khỏi một loạt các dự án kinh doanh khác mà Alphabet đang phát triển hoặc mua lại đang gia tăng nhanh chóng.

Hiện nay, Việt Nam có 10 tập đoàn kinh tế nhà nước: Tập đoàn Viễn thông Quân đội; Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam; Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam; Tập đoàn Tài chính - Bảo hiểm Bảo việt; Tập đoàn Dệt may Việt Nam; Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam; Tập đoàn Điện lực Việt Nam; Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam; Tập đoàn Công nghiệp Hoá chất Việt Nam; Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam.