Xu hướng Reshoring của Bắc Mỹ khi Trump tái đắc cử

Điểm nhấn chính:

- Reshoring là quá trình đưa hoạt động sản xuất và chế tạo hàng hóa trở về nước gốc của công ty hoặc hần đất nước đó hơn. Reshoring còn được gọi là onshoring, inshoring hoặc backshoring.

- Tác động vĩ mô như kinh tế, chính trị; hỗ trợ từ phía Chính phủ Mỹ cùng với sự phát triển của công nghệ thúc đẩy làn sóng Reshoring tại Bắc Mỹ.

Reshoring là gì?

Reshoring là quá trình đưa hoạt động sản xuất và chế tạo hàng hóa trở về nước gốc của công ty hoặc gần đất nước đó hơn. Reshoring còn được gọi là onshoring, inshoring hoặc backshoring. Nó ngược lại với offshoring, là việc dịch chuyển dây chuyền sản xuất hàng hóa ra nước ngoài để cố gắng giảm chi phí lao động và sản xuất.

Xu hướng reshoring ở các tập đoàn lớn có thể củng cố nền kinh tế nhờ tạo ra việc làm trong ngành sản xuất nội địa, giúp củng cố lực lượng lao động, giảm tình trạng thất nghiệp và giúp cân bằng thâm hụt thương mại.

Tuy nhiên, việc chuyển về nước không phải lúc nào cũng mang lại kết quả tích cực cho các công ty tham gia, đặc biệt là khi nỗ lực này được quản lý kém hoặc khi bối cảnh vĩ mô, kinh doanh không thuận lợi cho quá trình chuyển đổi suôn sẻ.

Mặc dù việc chuyển về nước là một cách để kích thích nền kinh tế trong nước, nhưng điều quan trọng là các công ty phải nhớ rằng một số sản phẩm đặc thù nên được sản xuất tại nước ngoài, đặc biệt là những sản phẩm có nguồn gốc từ các quốc gia khác. Ví dụ, các loại cây trồng nội địa Trung Quốc cũng nên được chế biến tại đó để gần với nguồn gốc xuất sứ.

Động lực cho làn sóng Reshoring tại Bắc Mỹ

Các giám đốc điều hành chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu của các công ty Fortune 500 đang chứng kiến sự thay đổi đáng kể trong sản xuất toàn cầu – khi mà các dây chuyền sản xuất ngày càng dịch chuyển về Bắc Mỹ hoặc gần đó hơn – được thúc đẩy bởi sự kết hợp của các yếu tố kinh tế, địa chính trị, công nghệ và môi trường.

Nổi bật là trong năm 2023, Mexico đã vượt qua Trung Quốc để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ chiếm 15.7% tổng thương mại; Trung Quốc và Canada lần lượt chiếm 15.3% và 11.0%.

Động lực và quy mô

Động lực đằng sau sự “hồi hương” sản xuất này được thúc đẩy bởi một số yếu tố, bao gồm:

- Cân nhắc về hiệu quả kinh tế: Chi phí lao động tăng ở Trung Quốc đang làm xói mòn lợi thế về chi phí, thúc đẩy các công ty phải đánh giá lại tổng chi phí sở hữu (TCO) của mình, xem xét các yếu tố không chỉ là chi phí lao động.

- Căng thẳng địa chính trị: Xung đột thương mại và lo ngại về an ninh quốc gia đã làm nổi bật những rủi ro khi phụ thuộc quá nhiều vào sản xuất ở nước ngoài. Đại dịch COVID-19 đã phơi bày thêm những điểm yếu trong chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu mở rộng, đẩy nhanh xu hướng reshoring.

- Những tiến bộ về công nghệ: Tự động hóa, rô bốt và công nghệ Công nghiệp 4.0 đang giúp sản xuất trong nước cạnh tranh hơn, bù đắp chi phí lao động cao hơn ở Bắc Mỹ.

- Yêu cầu cấp thiết về tính bền vững: Chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu ngắn hơn dẫn đến lượng khí thải thấp hơn, phù hợp với các sáng kiến về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và các quy định nghiêm ngặt hơn về môi trường.

Vai trò của các chính sách của chính phủ

Các sáng kiến của chính phủ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy xu hướng chuyển dịch về nước. Điển hình như:

- Đạo luật CHIPS và Khoa học năm 2022 đã phân bổ 52.7 tỷ đô la để thúc đẩy sản xuất và nghiên cứu chất bán dẫn trong nước trong giai đoạn 5 năm từ 2022 đến 2027.

- Đạo luật Giảm lạm phát năm 2022 đã cung cấp khoảng 370 tỷ đô la tiền ưu đãi cho các sáng kiến về năng lượng sạch và khí hậu, bao gồm sản xuất trong nước, trong giai đoạn 10 năm từ 2022 đến 2031. Đạo luật Đầu tư Cơ sở hạ tầng và Việc làm đã ưu tiên xây dựng lại cơ sở hạ tầng và thúc đẩy các sáng kiến về năng lượng sạch.

Các chính sách này, cùng với các ưu đãi về thuế và trợ cấp, đang định hình lại bối cảnh sản xuất và ảnh hưởng đến quá trình ra quyết định của công ty.

Hỗ trợ từ công nghệ

Những tiến bộ trong công nghệ đang khiến việc đưa sản xuất trở về nước khả thi và hấp dẫn hơn. Tự động hóa và rô bốt đang bù đắp cho chi phí lao động cao hơn ở Bắc Mỹ. Chuyển đổi số và công nghệ Công nghiệp 4.0 đang cho phép sản xuất trong nước hiệu quả và cạnh tranh hơn. Sản xuất bồi đắp và in 3D đang làm giảm nhu cầu về chuỗi cung ứng toàn cầu phức tạp và tạo điều kiện cho sản xuất tại địa phương.

Các ngành công nghiệp dẫn đầu xu hướng chuyển dịch

Trong khi xu hướng reshoring diễn ra ở nhiều lĩnh vực khác nhau, một số ngành công nghiệp được cho sẽ thực hiện việc reshoring trước:

- Thiết bị, đồ gia dụng và linh kiện điện: Các công ty như GE Appliances đã đưa hoạt động sản xuất về Mỹ, tạo ra hàng nghìn việc làm và biến các cơ sở thành trung tâm xuất sắc.

- Thiết bị vận tải: Ngành công nghiệp ô tô, đặc biệt là sản xuất xe điện (EV), đã chứng kiến hoạt động reshoring đáng kể. Ví dụ, Ford đã đầu tư mạnh vào các cơ sở sản xuất tại Mỹ.

- Hóa chất và dược phẩm: Nhu cầu về khả năng phục hồi của chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu và sự gần gũi với các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) đã thúc đẩy hoạt động reshoring trong các lĩnh vực này.

- Máy tính và sản phẩm điện tử: Ngành công nghiệp bán dẫn, nói riêng, đã chứng kiến hoạt động reshoring đáng kể, được thúc đẩy bởi các mối quan ngại về an ninh quốc gia và các sáng kiến của chính phủ như Đạo luật CHIPS. Ví dụ như Intel đã cho xây dựng các nhà máy bán dẫn mới tại Arizona và Ohio do tác động từ Đạo luật CHIPS.

Tác động của việc reshoring

Lợi ích

Việc reshoring hoạt động sản xuất tại Bắc Mỹ mang lại những lợi thế đáng kể cho các công ty. Nó có thể giúp tăng cường khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu bằng cách giảm chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng do gần với thị trường đầu cuối. Chất lượng sản phẩm thường được cải thiện khi có sự giám sát chặt chẽ hơn đối với các quy trình sản xuất. Việc đưa hoạt động sản xuất trở về cũng tạo ra những công việc có mức lương cao, thúc đẩy nền kinh tế địa phương và đẩy nhanh quá trình đổi mới bằng cách đưa hoạt động sản xuất đến gần hơn với các trung tâm R&D.

Thách thức

Tuy nhiên, các công ty phải đối mặt với một số thách thức khi đưa hoạt động sản xuất trở về. Chi phí lao động ở Bắc Mỹ cao hơn đáng kể so với nhiều địa điểm ở nước ngoài và thiếu hụt công nhân sản xuất lành nghề, khiến việc tuyển dụng nhân sự cho các cơ sở mới trở nên khó khăn. Các quy định của có xu hướng kinh tế nghiêm ngặt và phức tạp hơn, làm tăng chi phí và thách thức về hậu cần. Những hạn chế về cơ sở hạ tầng cũng là một mối quan tâm, vì Mỹ cần nhiều không gian sản xuất hơn và những cải tiến đáng kể để hỗ trợ các hoạt động đưa hoạt động trở về. Cuối cùng, việc xây dựng lại cơ sở hạ tầng sản xuất trong nước đòi hỏi phải đầu tư vốn đáng kể, đây có thể là rào cản đáng kể đối với nhiều công ty.

Tác động đến chuyển dịch chuỗi cung ứng và hậu cần

Xu hướng reshoring đang thay đổi động lực cơ bản của chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu. Gần với thị trường cuối, giảm chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng, tăng cường khả năng phục hồi của xu hướng chuỗi cung ứng. Sự thay đổi này đang thúc đẩy việc tái cấu hình các mạng lưới hậu cần, tập trung nhiều hơn vào các trung tâm phân phối khu vực và địa phương.

Tập trung vào khả năng phục hồi chuỗi cung ứng đã trở nên vô cùng quan trọng, khi nhiều CEO cân nhắc việc đưa sản xuất về gần hơn để giảm thiểu rủi ro địa chính trị. Nỗ lực này đang thúc đẩy các khoản đầu tư vào các công cụ giám sát chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu, phân tích chuyên sâu và khả năng lập kế hoạch theo kịch bản.

Tác động kinh tế đối với Bắc Mỹ và Châu Á

Đối với Bắc Mỹ, xu hướng reshoring mang đến những cơ hội kinh tế đáng kể. Chi tiêu xây dựng sản xuất hàng năm tại Mỹ đạt 237 tỷ đô la vào tháng 7 năm 2024, từ 128 tỷ đô la hai năm trước đó, tăng 86%. Các nhà phân tích đã nhận ra mối tương quan trong sự tăng trưởng trong xây dựng sản xuất và Đạo luật CHIPS, một chính sách của chính phủ nhằm thúc đẩy reshoring đối với ngành công nghiệp bán dẫn.

Việc tạo ra các công việc sản xuất được trả lương cao đang thúc đẩy nền kinh tế địa phương và kích thích sự đổi mới. Theo Sáng kiến Reshoring, tổng số việc làm được đưa trở lại Mỹ kể từ năm 2010 đang gần đạt hai triệu, chiếm khoảng 40% số việc làm bị mất do chuyển dịch ra nước ngoài, với kỷ lục 343,304 việc làm được công bố vào năm 2022 và 287,299 việc làm được công bố vào năm 2023.

Ngược lại, Châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, đang chứng kiến sự suy giảm vị thế thống trị của mình trong ngành sản xuất toàn cầu. Lượng hàng nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc đã giảm 20% (109 tỷ đô la) từ năm 2022 đến năm 2023, khi các công ty chuyển hoạt động sản xuất về gần nhà hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là quá trình chuyển đổi này diễn ra dần dần và Châu Á vẫn là một nhân tố quan trọng trong chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu.

Xu hướng reshoring sau khi Trump tái đắc cử tổng thống

Xu hướng reshoring không có dấu hiệu chậm lại. Các dự báo cho thấy hoạt động reshoring tiếp tục tăng trưởng, đặc biệt chú trọng vào các ngành công nghiệp quan trọng như chất bán dẫn, dược phẩm và xe điện. Mexico đã thu hút 32.9 tỷ đô la đầu tư trực tiếp nước ngoài trong ba quý đầu năm 2023, tăng 30% so với cùng kỳ năm 2022, chủ yếu là do reshoring gần.

Tuy nhiên, sự thay đổi này không có nghĩa là từ bỏ xu hướng chuỗi cung ứng toàn cầu. Thay vào đó, chúng ta có thể thấy một cách tiếp cận cân bằng hơn, với các công ty áp dụng chiến lược "Trung Quốc cộng một" hoặc chiến lược sản xuất theo khu vực để đa dạng hóa rủi ro.

Bernard Yaros, nhà kinh tế học tại Oxford Economics, cũng tỏ ra nghi ngờ rằng việc áp đặt thuế quan sẽ dẫn đến một lượng lớn công ty sản xuất "reshoring" về Mỹ.

Yaros cho biết, thiết bị cũ kỹ tại các nhà máy cần được thay thế, cùng với chi phí lao động cao, khiến các công ty khó có thể đưa các nhà máy trở lại Mỹ. Tuy nhiên, thuế nhập khẩu có thể khiến các doanh nghiệp mở rộng các nguồn cung ứng của mình để tránh một số chi phí này.

Yaros cũng nói "Bản thân thuế quan, đặc biệt là nếu chúng được nhắm mục tiêu cụ thể như chúng ta mong đợi, có nhiều khả năng dẫn đến việc chuyển dịch hoạt động thương mại, thay vì reshoring hoàn toàn".

Tuy nhiên, trong khi thuế quan có thể không phục hồi hoạt động sản xuất, Trump có thể giúp các ngành đang gặp khó khăn thông qua chính sách thuế của mình. Các chính sách như cho phép khấu hao 100% trong năm đầu và thuế suất doanh nghiệp 15% đối với các nhà sản xuất trong nước sẽ thúc đẩy hoạt động sản xuất của Mỹ, đặc biệt là sản xuất thiết bị kinh doanh.