Kinh tế Pháp trong tầm ngắm: Thế vận hội Olympic

Điểm nhấn chính

- Thế vận hội Olympic tại Pháp 2024 ước tính với kịch bản thấp với chi phí 7.3 tỷ USD, kịch bản trung bình là 9.8 tỷ USD và kịch bản cao là 12,1 tỷ USD

- Nghiên cứu được thực hiện bởi Trung tâm Luật và Kinh tế Thể thao (CDES) tại Đại học Limoges ước tính rằng Thế vận hội có thể tạo ra 10.7 tỷ euro lợi ích kinh tế và tạo ra hơn 250,000 việc làm.

Tình hình kinh tế nước Pháp

Hoạt động kinh tế ở Pháp dự kiến ​​ sẽ tiếp tục trầm lắng vào nửa cuối năm 2024 (tăng trưởng hàng năm 0.7%) sau khi suy thoái đáng kể vào nửa cuối năm 2023 nhưng được dự báo sẽ lấy lại đà vào năm 2025 (1.3%). Lạm phát được dự báo sẽ giảm dần trong thời gian dự báo (xuống 2.5% vào năm 2024 và 2.0% vào năm 2025, sau mức 5.7% vào năm 2023), nhờ giá năng lượng và hàng hóa giảm. Thâm hụt ngân sách được dự báo sẽ giảm xuống 5.3% GDP vào năm 2024 và xuống còn 5.0% vào năm 2025. Nợ công có thể tăng lên gần 114% GDP vào năm 2025.

Tỷ lệ thất nghiệp dự kiến ​​sẽ tăng lên 7.7% vào năm 2024 và 7.8% vào năm 2025 do dân số năng động dự kiến ​​sẽ tăng trưởng mạnh, chủ yếu là do cải cách lương hưu vào năm 2023 và tỷ lệ thất nghiệp tương đối thấp

Xu hướng giảm lạm phát dự kiến ​​sẽ tiếp tục, mặc dù với tốc độ chậm hơn do việc tăng lương vẫn được coi là nguyên nhân gây ra lạm phát dịch vụ. Do đó, lạm phát dự kiến ​​sẽ ở mức trung bình 2.5% vào năm 2024, trước khi giảm xuống 2.0% vào năm 2025.

Quy mô của thế vận hội

Kinh phí, vé bán

Một nghiên cứu kinh tế mới do các nhà tổ chức Thế vận hội công bố cho thấy tác động ít nhất 7.3 tỷ USD đối với khu vực Paris từ việc tổ chức Thế vận hội và Thế vận hội dành cho người khuyết tật vào cuối năm nay. Nghiên cứu do Trung tâm Luật và Kinh tế Thể thao của Đại học Limoges thực hiện, đưa ra ước tính đó ở mức thấp, với kịch bản trung bình là 9.8 tỷ USD và kịch bản cao là 12.1 tỷ USD. Phần lớn tác động tài chính trong bất kỳ tình huống nào đều đến từ việc tổ chức Thế vận hội, với sự thay đổi lớn nhất về số tiền do du lịch mang lại.

Các nhà tổ chức Paris 2024 đang bán 10 triệu vé xem Thế vận hội diễn ra từ ngày 26/07 đến ngày 11/08 và 3.7 triệu vé xem Thế vận hội dành cho người khuyết tật Paralympic diễn ra từ ngày 28/08 đến ngày 08/09. Ước tính 36% lượng khách tham quan Olympic và 17% trong số đó du khách tham dự Paralympic sẽ đến từ bên ngoài nước Pháp.

Ban tổ chức có kế hoạch đạt được mức ngân sách bằng hoặc cao hơn một chút so với ngân sách 4.8 tỷ USD. Solideo - cơ quan công cộng chịu trách nhiệm cung cấp cơ sở hạ tầng cho Thế vận hội, đã có chi phí xây dựng riêng là 3.6 tỷ USD trên tổng ngân sách là 4.9 tỷ USD, để hoàn thiện các địa điểm cố định và tạm thời. Giám đốc điều hành - Etienne Thobois cho biết: ban tổ chức còn lại 120 triệu USD dự phòng và có kế hoạch cân bằng ngân sách.

Địa điểm tổ chức

Ban tổ chức Paris 2024 dự kiến ​​sử dụng 95% địa điểm hiện có, xây dựng làng vận động viên ở Seine Saint Denis - làng truyền thông và một trung tâm thể thao dưới nước. Nhà ở trong làng sẽ được chuyển thành căn hộ sau Thế vận hội.

Trong những năm gần đây, các khu vực của Seine Saint Denis, như thành phố Saint Ouen, bao gồm một phần của Làng Olympic, đã bắt đầu trở nên hiền hòa hơn. Nhưng Seine Saint Denis hầu như vẫn đồng nghĩa với tình trạng thất nghiệp, tội phạm và nhập cư, đồng thời có một lịch sử lâu dài về các chương trình của chính phủ đã thất bại trong việc giải cứu khỏi nghèo đói và cô lập kể từ những năm 1970. Đối với người dân Paris và những ai có khả năng mua vé tham dự Thế vận hội, các sân vận động được xem như "hòn ngọc" thể thao, nhưng những cơ sở hạ tầng xung quanh Seine Saint Denis thật sự tồi tệ.

Sau thế vận hội, các ký túc xá sẽ chuyển đổi thành 2,800 căn hộ, hơn một phần ba được nhà nước cho người dân và sinh viên có thu nhập thấp thuê, phần còn lại được bán riêng cho những người thuê cao cấp hơn đang tìm nhà ở với giá thấp hơn mức giá có thể tìm thấy ở trung tâm Paris. Theo một mô hình mà các thành phố đã dựa vào để quản lý chi phí khổng lồ của việc tổ chức Thế vận hội, làng Olympic được xây dựng một phần bởi các nhà phát triển tư nhân và sẽ được quản lý chung bởi các công ty tư nhân và chính phủ. Mô hình này đòi hỏi phải cân bằng kỳ vọng của người nộp thuế về nhà ở giá rẻ và các lợi ích xã hội khác với nhu cầu của các nhà đầu tư tư nhân để thu lợi nhuận. Kết quả thường là dân số giàu có hơn và giá cả tăng lên.

Rủi ro tiềm ẩn

Hàng triệu du khách và hàng nghìn vận động viên sẽ đổ về Paris để tham dự Thế vận hội Olympic mùa hè, nhưng điều mà các nhà tổ chức chưa biết rõ là nguy cơ tiềm ẩn các cuộc biểu tình, khủng bố và tấn công mạng. Thế vận hội từng là mục tiêu của các cuộc tấn công trong quá khứ, đặc biệt là Thế vận hội Munich năm 1972, nơi 11 vận động viên và huấn luyện viên người Israel đã bị các thành viên của nhóm khủng bố Palestine sát hại. Sau đó vào năm 1996, một vụ nổ bom đã giết chết một phụ nữ và làm bị thương hơn 100 người tại Thế vận hội Atlanta.

Người phát ngôn của Bộ Nội vụ Pháp nói với CNN rằng Pháp có kế hoạch triển khai khoảng 35,000 cảnh sát mỗi ngày trong thời gian diễn ra Thế vận hội, cao nhất là 45,000 cảnh sát cho Lễ khai mạc. Ngoài ra, 10,000 binh sĩ sẽ được triển khai ở khu vực Paris – một nỗ lực được hỗ trợ bởi 1,800 sĩ quan cảnh sát từ khắp nơi trên thế giới. Reuters đưa tin Pháp cũng sẽ triển khai 20,000 nhân viên an ninh tư nhân.

Tình hình nước Pháp trước thềm Olympic

“Không rút lui, không có Thế vận hội” Khẩu hiệu này lan truyền khắp mạng xã hội sau khi Tổng thống Emmanuel Macron ký luật nâng tuổi nghỉ hưu từ 62 lên 64. Hàng trăm nghìn người đã xuống đường biểu tình phản đối quyết liệt. Luật mới báo hiệu một “sự trôi dạt độc tài” dưới thời Macron và mối liên hệ giữa luật lương hưu và Thế vận hội Paris 2024 cho thấy “một cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc đánh dấu khát vọng mạnh mẽ về một nền Cộng hòa thứ sáu để tổng thống ngừng hành xử như một vị vua chống lại người dân”. Gần đây, một liên đoàn lao động Pháp đã cắt điện các địa điểm Olympic bao gồm Làng Olympic và sân vận động Stade de France để phản đối cuộc bỏ phiếu ủng hộ luật của Thượng viện Pháp.

Bên cạnh đó nhóm ủng hộ Palestine, biểu tình bên ngoài trụ sở Ban tổ chức Thế vận hội Paris 2024 trên đường Rue Proudhon ở Saint-Denis. Những người biểu tình sẽ kêu gọi loại Israel khỏi Thế vận hội Olympic sẽ được tổ chức tại Paris. Số người tham dự cuộc biểu tình có thể dao động từ vài trăm đến hàng nghìn người.

Tác động tích cực

Lợi ích kinh tế

Nghiên cứu được thực hiện bởi Trung tâm Luật và Kinh tế Thể thao (CDES) tại Đại học Limoges ước tính rằng Thế vận hội có thể tạo ra 10.7 tỷ euro lợi ích kinh tế và tạo ra hơn 250,000 việc làm.

Du lịch

Ước tính có khoảng 15.3 triệu du khách dự kiến ​​sẽ đến thăm Paris và các khu vực lân cận trong thời gian diễn ra Thế vận hội, với ước tính 3.3 triệu trong số này là người tham dự. Theo cơ quan nghiên cứu của Pháp ước tính tiềm năng bơm 3.5 tỷ euro từ du lịch nước ngoài vào Paris.

FDI

Thu hút một số khoản đầu tư trực tiếp nước ngoài bao gồm trụ sở Tesla tại Pháp của Elon Musk và trụ sở tương lai của cơ quan tình báo nội địa Pháp, DGSI.

Môi trường và xã hội

Thế vận hội tại Pháp năm 2024 đặt mục tiêu giảm một nửa lượng khí thải nhà kính từ mức trung bình 3.5 triệu tấn CO₂ được thải ra từ các sự kiện thể thao mùa hè trước đó. Đồng thời làm sạch sông Seine bằng nhiều chiến lược, bao gồm cả việc xử lý chất thải. Ngoài ra, các nhà tổ chức hy vọng rằng Thế vận hội sẽ thúc đẩy nhiều lợi ích vô hình hơn bao gồm sức khỏe và phúc lợi, giáo dục và hòa nhập trên khắp nước Pháp. Kể từ năm 2020, chính phủ Pháp đã đầu tư 38.7 triệu euro vào 1,000 dự án. Tổng cộng điều này đã mang lại lợi ích cho hơn 3.1 triệu người, bằng cách khuyến khích họ tập trung vào sức khỏe và thể chất của mình thông qua thể thao

Tác động tiêu cực

Các nhà phê bình (bao gồm nhiều người Pháp) cho rằng Thế vận hội sẽ phải chịu những chi phí đáng kể bao gồm chi phí xây dựng các cơ sở lớn, chi phí lễ khai mạc và an ninh. Áp lực lạm phát đã nâng chi phí tổ chức Thế vận hội Paris lên khoảng 8.8 tỷ Euro, tăng từ mức 6.6 tỷ Euro năm 2017 (không bao gồm chi phí an ninh).

Hơn nữa, các nhà phê bình cho rằng Thế vận hội sẽ không mang lại bất kỳ lợi ích lâu dài, bền vững nào vì việc làm thêm và hoạt động kinh tế sẽ chỉ là tạm thời. Điều này sẽ khiến Nhà nước Pháp và Chính quyền thành phố mắc nợ thêm, những nơi sẽ cần được tài trợ bằng việc tăng thuế. Phân tích thực nghiệm từ Thế vận hội Olympic trước đây cho chúng ta biết sự kiện này thường xuyên gây ra sự hao hụt tài chính.

Nghiên cứu của Martin Muller tại Đại học Lausanne, đã so sánh doanh thu và chi phí của Thế vận hội Olympic và World Cup từ năm 1964 đến năm 2018, tổng cộng đạt gần 70 tỷ USD doanh thu và hơn 120 tỷ USD trong chi phí. Ông phát hiện ra cứ 5 kỳ Thế vận hội được tổ chức thì 4 kỳ rằng chi phí  vượt quá doanh thu.

Đối với Paris 2024, Chính phủ Pháp đang hy vọng tránh được những ví dụ trong quá khứ này và hy vọng sử dụng Thế vận hội để thu được lợi ích tài chính của mình. Vì vậy, họ đang hướng tới một góc phần tư 'bò tiền – cash cows'.

• Nguồn: Tititada Research

Bài học đắt giá của các quốc gia sau kì Thế vận hội

Thế vận hội 1976 ở Montréal

Vào thời điểm diễn ra sự kiện, Montréal đang trải qua một bước đột phá mạnh mẽ về mặt hình ảnh toàn cầu. Cùng với Hội chợ Thế giới Expo '67, được tổ chức để kỷ niệm 100 năm thành lập quốc gia, các trò chơi đã giúp biến thành phố thành một địa điểm nổi tiếng thế giới. Cơ quan quản lý sớm gặp phải các vấn đề ngân sách quen thuộc, vì chi phí ước tính là 360 triệu USD của họ đã giảm đáng kể so với dự luật 1,6 tỷ USD cuối cùng. Thế vận hội Montréal cuối cùng đã để lại di sản nợ nần và thảm họa tài chính kéo dài 30 năm cho thành phố, với những địa điểm được xây dựng theo yêu cầu, mục nát vẫn là một chướng ngại vật trong nhiều thập kỷ.

Một số nhà kinh tế cho rằng sự khởi đầu của những tai ương kinh tế đang diễn ra ở Hy Lạp bắt nguồn từ Thế vận hội được tổ chức tại Athens năm 2004. Sự kiện này được coi là hiện thân của tình trạng chi tiêu quá mức và vô trách nhiệm. Tổng chi phí của nó ước tính khoảng 15 tỷ USD, vượt xa số tiền dự toán ban đầu. Một phần đáng kể của khoản vượt chi này một phần là do chi phí an ninh bổ sung phát sinh sau ngày 11/9.

Thế vận hội Olympic 2016 ở Rio de Janeiro

Những lo ngại về sức khỏe do vi rút Ebola đang lây lan ở Brazil đã khiến nhiều vận động viên phải rút lui khỏi Thế vận hội năm 2016 và nhiều khán giả không được nhập cảnh vào nước này. Mặc dù chính phủ Brazil đã bổ sung thêm 2,000 chuyên gia chăm sóc sức khỏe để giúp đỡ trong Thế vận hội, cuộc khủng hoảng nợ của nước này đã gây thêm căng thẳng cho hệ thống chăm sóc sức khỏe.

Ngoài ra, các nhà khoa học xác định rằng nước được sử dụng cho các sự kiện chèo thuyền và bơi lội đã bị nhiễm nước thải thô và “siêu vi khuẩn”, làm tăng thêm mối lo ngại về sức khỏe. Brazil đã thiệt hại ước tính khoảng 7 tỷ USD về du lịch do vi-rút Ebola trước khi Thế vận hội được tính đến. Thế vận hội 2016 đã tiêu tốn của chính phủ Brazil khoảng 13.1 tỷ USD để đăng cai, vượt quá ngân sách 3.5 tỷ USD. Ngoài ra, nó còn chi 8.2 tỷ USD để nâng cấp và cải tạo cơ sở hạ tầng, được chi trả bằng cả tiền công và tiền tư nhân.

Thế vận hội 2020 - 2021 ở Tokyo

Nhật Bản đã giành chiến thắng trong Thế vận hội năm 2020 khi đấu thầu 12 tỷ USD, đẩy đối thủ Ý để giành vị trí đăng cai. Nhưng sau đó, đại dịch COVID-19 ập đến vào mùa xuân năm 2020, và quyết định hoãn Thế vận hội đến mùa hè năm 2021 được đưa ra. Việc hoãn lại đã làm tăng thêm 2.8 tỷ USD vào tổng kinh phí, ước tính tổng cộng là hơn 15 tỷ USD, khiến đây trở thành Thế vận hội tốn kém nhất từng được tổ chức.

Khi năm 2021 gây ra sự gia tăng đột biến của dịch bệnh COVID-19 ở nhiều nơi trên thế giới, bao gồm cả ở Nhật Bản, quyết định cấm khán giả được đưa ra. Không có người hâm mộ, du lịch quốc tế không cung cấp đủ chi tiêu cần thiết để bù đắp những chi phí mà chính phủ Nhật Bản phải gánh chịu.