Bạn có thể vay tiền từ những nguồn nào?

Điểm nhấn chính:

- Vay tiền là một trong những phương thức tài chính phổ biến nhất được sử dụng để đáp ứng nhiều mục đích và nhu cầu khác nhau.

- Có nhiều nguồn cho vay bạn có thể lựa chọn, như ngân hàng, hiệp hội tín dụng, hình thức cho vay P2P, thẻ tín dụng, tài khoản ký quỹ, chính phủ và công ty tài chính.

- Mỗi tổ chức đều có ưu và nhược điểm khác, người vay cần cân nhắc kỹ và hiểu rõ các điều khoản trong hợp đồng cũng như khoản vay, lãi suất và phí vay trước khi quyết định vay vốn để quản trị rủi ro tài chính từ việc vay ngân hàng.

Bạn có lựa chọn vay tiền từ các tổ chức tài chính truyền thống như ngân hàng, các tổ chức tín dụng, công ty cho vay tài chính, cho đến hình thức cho vay ngang hàng (P2P).
Nếu bạn không có nhiều tiền tích lũy, hoặc đang cần tiền thì việc “vay tiền” là một trong những phương thức tiếp cận vốn tiêu dùng phổ biến nhất, có thể đáp ứng nhiều mục đích tài chính khác nhau, như là mua một ngôi nhà mới, trả học phí đại học, mua ô tô hay thậm chí có vốn để bắt đầu một doanh nghiệp mới.

Tuy nhiên, việc vay tiền cũng có thể gây ra rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính của bạn. Do đó, trước khi quyết định vay tiền hoặc vay ở đâu, bạn nên quản trị rủi ro tài chính bằng cách đánh giá tình hình tài chính của mình và tìm hiểu kỹ về các sản phẩm tài chính khác nhau để chọn lựa sản phẩm phù hợp nhất với nhu cầu cũng như khả năng tài chính của mình.

Bạn có lựa chọn vay tiền từ các tổ chức tài chính truyền thống như ngân hàng, các tổ chức tín dụng, công ty cho vay tài chính, cho đến hình thức cho vay ngang hàng (P2P).

Ngân hàng

Ngân hàng là tổ chức cấp vốn truyền thống nhất. Các ngân hàng cung cấp nhiều sản phẩm khác nhau bao gồm vay mua nhà thế chấp, vay tiêu dùng cá nhân, khoản vay mua ô tô, đồng thời cung cấp cơ hội tái cấp vốn cho các khoản vay hiện tại với lãi suất ưu đãi hơn.

Người tiêu dùng thường có mối quan hệ với ngân hàng thông qua một hoặc vài tài khoản ngân hàng, và luôn được hỗ trợ trực tiếp bởi các nhân viên có mặt tại các chi nhánh địa phương hoặc kể cả trực tuyến thông qua các ứng dụng ngân hàng.

Tuy nhiên, các ngân hàng có xu hướng xét duyệt các khoản vay khó hơn các tổ chức tín dụng khác. Thường cần phải chứng minh được mục địch vay, chưng minh thu nhập ổn định để trả nợ. Bù lại, thường các ngân hàng cũng cho vay với lãi suất tốt hơn các tổ chức khác.

Ưu điểm vay từ ngân hàng:

- Ngân hàng là nguồn cho vay tiêu dùng đã được hình thành từ rất lâu, đáng tin cậy và uy tín

- Người tiêu dùng có thể tiếp cận và thiết lập mối quan hệ với ngân hàng một cách dễ dàng hơn

- Hạn mức vay lớn, tùy khả năng và sức khỏe của mỗi người đi vay

- Lãi suất vay thấp hơn so với các công ty tài chính hay tổ chức tín dụng khác

- Có mạng lưới chi nhánh rộng khắp nơi

- Giúp xây dựng hồ sơ tín dụng

Nhược điểm vay ngân hàng:

- Thủ tục vay và quy trình phê duyệt khá phức tạp

- Tiêu chuẩn để cấp khoản vay khá khó khăn

Công ty tài chính

Công ty tài chính thường là các công ty tư nhân chuyên cho vay tiền. Họ thường cung cấp các khoản vay để mua hàng hóa hoặc dịch vụ, chẳng hạn như ô tô, các thiết bị gia dụng hoặc đồ nội thất.

Hầu hết các công ty tài chính này chuyên về các khoản vay ngắn hạn và thường liên kết với các nhà sản xuất hay bán hàng, cung cấp dịch vụ cụ thể, để hợp tác cung cấp các khoản vay cho người tiêu dùng của họ.

Các công ty tài chính thường đưa ra mức lãi suất khá cao so với ngân hàng truyền thống. Quá trình phê duyệt thường được hoàn thành khá nhanh chóng và thường được hoàn thành tại nhà các nhà bán lẻ hay sản xuất. Các công ty tài chính thường không chịu sự giám sát của Chính phủ và được cấp phép và quản lý bởi địa phương mà họ có hoạt động tại đó.

Ưu điểm vay từ công ty tài chính:

- Thủ tục hồ sơ và giấy tờ vay đơn giản

- Chính sách vay không yêu cầu tài sản thế chấp

- Lãi suất và lệ phí cạnh tranh hơn

Nhược điểm vay từ công ty tài chính:

- Dịch vụ khách hàng không được đánh giá cao

- Không được quản lý khắt khe như ngân hàng hay các tổ chức tín dụng truyền thống khác

Vay ngang hàng (peer-to-peer, hay P2P)

Cho vay ngang hàng, hay cho vay peer-to-peer lending, là một hình thức tài chính mà các cá nhân hay tổ chức nhỏ cho nhau vay tiền trực tiếp thông qua một nền tảng trực tuyến.

Hình thức này giúp người vay có thể tránh được các thủ tục phức tạp của ngân hàng truyền thống và các chi phí liên quan đến đó, cũng như giúp những người cho vay có thể đầu tư vào các khoản vay với lợi suất cao hơn. Các lãi suất vay hay các điều khoản khác như gia hạn khoản vay đều có thể được thoả thuận tuỳ bên cho vay đánh giá hồ sơ uy tín của bên đi vay như nào.

Ngoài ra, người đi vay có thể nhận được toàn bộ hoặc chỉ một phần của khoản vay, và nó có thể được tài trợ bởi một hoặc nhiều nhà đầu tư trên thị trường cho vay ngang hàng.

Đối với người cho vay, các khoản vay tạo ra thu nhập dưới dạng tiền lãi. Các khoản vay P2P đại diện cho một nguồn tài chính thay thế, đặc biệt đối với những người không vay được từ các nguồn truyền thống hoặc có nhu cầu cần giải ngân nhanh.

Ưu điểm vay ngang hàng:

- Người vay có thể nhận khoản vay P2P ngay cả khi họ không đủ điều kiện nhận tín dụng từ các nguồn truyền thống khác

- Lãi suất cho vay có thể thấp hơn so với tổ chức cho vay truyền thống

- Các khoản vay được xử lý nhanh chóng và có tính linh hoạt cao

Nhược điểm vay ngang hàng:

- Các khoản cho vay P2P có thể có cấu trúc phí phức tạp mà người vay cần đọc kỹ

- Người đi vay có thể mắc nợ nhiều người cho vay hơn là một chủ nợ duy nhất

- Không có quản lý giám sát chặt chẽ từ chính phủ và các tổ chức tài chính lớn

Thẻ tín dụng

Sử dụng thẻ tín dụng cũng giống như vay tiền mặt. Công ty thẻ tín dụng trả tiền cho người bán khi mà người tiêu dùng quẹt thẻ, về cơ bản là ứng trước một khoản vay để trả cho họ.

Khi thẻ tín dụng được sử dụng để rút tiền mặt. Nó được gọi là tạm ứng tiền mặt. Phí ứng tiền mặt thường khá cao. Nếu thanh toán toàn bộ số dư của họ vào cuối mỗi tháng, thẻ tín dụng có thể là một nguồn cho vay với lãi suất 0%. Tuy nhiên, nếu số dư được chuyển tiếp sang tháng sau mà không được thanh toán đúng hạn, thẻ tín dụng có thể chịu lãi suất cắt cổ, thường trên 25% hàng năm. Việc sử dụng thẻ tín dụng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính của bạn nếu thanh toán không đúng kỳ hạn, do đo, bạn cần thanh toán đúng hạn, để hạn chế rủi ro tài chính liên quan đến việc sử dụng thẻ tín dúng. 

Ngoài ra, các công ty thẻ tín dụng thường sẽ chỉ cho cá nhân vay với một hạn mức nhất định, tuy hạn mức có thể tăng lên nhưng sẽ không quá lớn đủ để tài trợ những giao dịch mua lớn hơn.

Ưu điểm vay qua thẻ tín dụng:

- Không có phí mở tài khoản

- Không lãi suất, miễn là bạn có thể trả hết các khoản ứng trước của mình hàng tháng

- Xây dựng hồ sơ tín dụng và tích luỹ điểm tín dụng

Nhược điểm vay qua thẻ tín dụng:

Lãi suất cao và sẽ tăng nhanh chóng khi không thanh toán đúng hạn

- Dễ dàng bị cuốn vào vòng nợ nần và khó thoát ra

- Có thể làm giảm điểm tín dụng nếu vay quá nhiều và thường xuyên

Tài khoản ký quỹ

Tài khoản ký quỹ cho phép khách hàng tại một công ty môi giới vay tiền để đầu tư vào chứng khoán. Tiền hoặc vốn chủ sở hữu trong tài khoản môi giới thường được sử dụng làm tài sản thế chấp cho khoản vay này.

Lãi suất tính cho khoản vay trên tài khoản ký quỹ thường cạnh tranh hơn hoặc bằng ngang với các nguồn cho vay khác. Ngoài ra, nếu tài khoản ký quỹ đã được thiết lập và duy trì trạng thái tốt, và khách hàng có số dư tiền mặt lớn trong tài khoản, khoản vay sẽ dễ dàng được cấp cho hơn.

Tài khoản ký quỹ chủ yếu được sử dụng để đầu tư và không phải là nguồn tài trợ cho tài chính dài hạn. Một cá nhân có đủ vốn chủ sở hữu trong tài khoản có thể sử dụng các khoản vay ký quỹ để mua mọi thứ từ ô tô đến nhà mới, nhưng nếu giá trị những tài sản đó trong tài khoản giảm xuống, công ty môi giới có thể yêu cầu cá nhân đó bổ sung thêm tiền mặt để làm thế chấp trong thời gian ngắn hoặc phải bán bớt các khoản đầu tư.

Ưu điểm vay từ tài khoản ký quỹ:

- Lãi suất cạnh tranh hơn so với các khoản vay truyền thống

- Là lựa chọn phù hợp cho mục đích sử dụng vốn để đầu tư chứng khoán

Nhược điểm vay từ tài khoản ký quỹ:

- Người vay có thể phải cung cấp thêm tài sản thế chấp nếu giá tài sản được mua giảm mạnh

- Tổn thất có thể cao hơn trong trường hợp thị trường giảm mạnh, trong trường hợp này, có thể toàn bộ vốn đấu tư của bạn sẽ mất. Do đó, cần hiểu ro cơ chế và lãi suất của các khoản vay ký quỹ và quản trị rủi ro tài chính khi sử dụng vay ký quỹ trong đầu tư.

Cơ quan Chính Phủ

Vay từ các cơ quan chính phủ có thể là các khoản vay được cấp bởi Chính phủ Việt Nam hoặc các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển Châu Á, Ngân hàng Liên bang, v.v. để hỗ trợ đời sống và chất lượng cuộc sống của người dân.

Những khoản tài trợ này cho phép người vay trả nợ trong một thời gian dài với mức lãi suất thường thấp hơn nhiều so với các nguồn vốn tư nhân. Ví dụ điển hình nhất là các khoản vay sinh viên hoặc vay mua nhà ở xã hội.

Thủ tục giấy tờ để có được một khoản vay từ các cơ quan này có thể khó khăn và không phải ai cũng đủ điều kiện cho các khoản vay của chính phủ, và họ có thể phải chứng minh có mức thu nhập thấp và quy mô tài sản hạn hẹp.

Ưu điểm vay từ cơ quan chính phủ:

- Lãi suất tốt hơn so với bên cho vay tư nhân

- Thời hạn khoản vay thường dài hơn

Nhược điểm vay từ cơ quan chính phủ:

- Người vay có thể phải đáp ứng một số yêu cầu về thu nhập

- Thủ tục và điều kiện vay có thể khắt khe và phức tạp hơn

Quản trị rủi ro tài chính: Cần lưu ý khi vay tiền

Tóm lại, mỗi tổ chức hay ngân hàng cho vay đều có ưu và nhược điểm riêng. Vì thế, trước khi vay tiền, bạn cần cân nhắc kỹ và lưu ý những điều sau đây để có thể hạn chế rủi ro tài chính từ việc vay nợ một cách tốt nhất:

- Đánh giá tình hình sức khoẻ tài chính của bản thân

- So sánh lãi suất giữa các ngân hàng hoặc công ty tài chính để tìm ra lựa chọn tốt và phù hợp nhất, và hiểu rằng lãi suất cao hơn có nghĩa là phải trả nhiều tiền hơn cho số tiền vay

- Đọc kỹ các điều khoản thanh toán khoản vay, thời hạn khoản vay và bất kỳ quy tắc cụ thể nào khác về việc thanh toán

- Ngoài lãi suất vay còn có các khoản phí khác có thể được tính, như phí mở tài khoản, phí duy trì tài khoản, hoặc phí trả chậm

- Tìm hiểu xem liệu đó là khoản vay có bảo đảm hay không. Nếu cần tài sản thế chấp để đảm bảo cho khoản vay, chẳng hạn như một ngôi nhà hay một khoản tiền mặt cụ thể, thì bạn phải hiểu là tài sảncó thể bị tịch thu nếu khoản vay không được thanh toán đúng hạn, hoặc mất khả năng thanh toán. Do đó, bạn cần quản lý chi tiêu, thanh toán đúng hạn, để có thể quản trị rủi ro tài chính để tài sản của bạn không bị ảnh hưởng.