Ân hạn nợ gốc

Ân hạn nợ gốc (Principal grace period)  là một điều khoản tín dụng phổ biến trong các hợp đồng vay vốn, cho phép bên vay chưa phải trả phần nợ gốc trong một khoảng thời gian nhất định kể từ khi giải ngân, mà chỉ cần trả lãi vay (hoặc đôi khi được miễn cả lãi trong thời gian đầu). Đây được xem là một cơ chế linh hoạt giúp người vay – bao gồm cả doanh nghiệp lẫn cá nhân – có thời gian chuẩn bị tài chính trước khi bước vào chu kỳ trả nợ chính thức.

Thông thường, ân hạn nợ gốc kéo dài từ 6 tháng đến 3 năm, tùy theo quy mô khoản vay và đặc thù của dự án đầu tư. Điều khoản này đặc biệt phổ biến trong các khoản vay dài hạn phục vụ đầu tư cơ bản, như xây dựng nhà máy, dự án năng lượng, bất động sản, hoặc tín dụng mua nhà. Trong giai đoạn ân hạn, lãi vay được tính và trả đều đặn (hoặc cộng dồn), trong khi phần nợ gốc được lùi thời gian trả sang giai đoạn sau, khi dự án bắt đầu tạo ra dòng tiền ổn định.

Tại Việt Nam, rất nhiều ngân hàng áp dụng chính sách ân hạn gốc trong sản phẩm vay mua nhà, vay tiêu dùng trung – dài hạn. Ví dụ, Vietcombank, BIDV, MB, ACB thường cung cấp gói vay mua nhà với thời gian ân hạn từ 6 đến 12 tháng, giúp khách hàng có thể dồn nguồn lực cho việc sửa sang, ổn định tài chính trước khi trả nợ đầy đủ. Ở khối doanh nghiệp, các ngân hàng phát triển như IFC, ADB, hoặc các quỹ đầu tư hạ tầng cũng thường đưa ra cơ chế ân hạn trong các dự án năng lượng tái tạo, logistics và sản xuất công nghệ cao.

Một ví dụ tiêu biểu: một doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà máy điện gió tại Ninh Thuận được ngân hàng cấp khoản vay 500 tỷ đồng, ân hạn gốc trong 24 tháng. Trong thời gian này, doanh nghiệp chỉ trả lãi vay và chưa phải trả phần gốc, nhằm đảm bảo dòng tiền không bị áp lực trước khi dự án hòa lưới điện và phát sinh doanh thu ổn định.

Lợi ích của ân hạn nợ gốc không chỉ nằm ở việc giảm áp lực trả nợ ban đầu, mà còn giúp doanh nghiệp hoặc cá nhân tránh rơi vào vòng xoáy thiếu hụt dòng tiền trong giai đoạn khởi đầu quan trọng. Tuy nhiên, đây không phải là “khoảng thời gian miễn phí” – lãi vay vẫn được tính trên toàn bộ dư nợ, và nếu sau giai đoạn ân hạn mà dòng tiền không đủ mạnh, áp lực trả nợ sau đó có thể tăng cao đột ngột.

Do đó, khi lựa chọn gói vay có điều khoản ân hạn, người vay cần tính toán kỹ:

-  Tổng chi phí lãi vay tích lũy trong giai đoạn ân hạn

-  Khả năng dòng tiền sau ân hạn

-  Tác động đến cấu trúc tài chính tổng thể

Về phía ngân hàng, ân hạn gốc cũng là một công cụ tài chính giúp thu hút khách hàng chất lượng, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh lãi suất ngày càng gay gắt và xu hướng tài chính cá nhân hóa ngày càng rõ nét. Tuy nhiên, việc cấp ân hạn cần đi kèm với đánh giá dòng tiền, tài sản đảm bảo và kế hoạch trả nợ rõ ràng, tránh tình trạng “giãn nợ ảo” gây rủi ro hệ thống về sau.