Lệnh dừng lỗ trong giao dịch tài chính là gì ?

Điểm nhấn chính:

- Lệnh dừng lỗ giúp nhà đầu tư kiếm soát tổn thất trong phạm vi mức độ chấp nhận rủi ro của bản thân.

-  Nhà đầu tưcần có kiến thức cơ bản về cổ phiếu để phân tích giá cổ phiếu để chọn ra mức giá dừng phù hợp nhất.  

Kiến thức cơ bản về cổ phiếu: Lệnh dừng lỗ là gì?

Lệnh dừng lỗ (hay lệnh stop-loss) là một loại lệnh được các nhà giao dịch và nhà đầu tư sử dụng để kiểm soát tổn thất đối với các loại tài sản đang nắm giữ (thường là cổ phiếu, hàng hóa, v.v.), hay dừng lỗ kịp thời. Nói cách khác, với lệnh dừng lỗ, nhà đầu tư có thể đóng vị thế giao dịch, bằng cách bán tài sản tài chính mà bạn đang nắm giữ nếu giá của chúng giảm xuống một mức nhất định, còn được gọi là giá dừng (stop price).

Ví dụ: nhà giao dịch mua cổ phiếu và đặt lệnh dừng lỗ, có hiệu lực nếu giá cổ phiếu giảm hơn 10% so với giá mua cổ phiếu. Nếu giá cổ phiếu giảm từ mức 10% trở lên, lệnh dừng lỗ sẽ ngay lập tức được kích hoạt và cổ phiếu sẽ được bán ra ở mức giá tốt nhất hiện có.

Ngoài lênh dừng lỗ (stop-loss) còn có lệnh dừng giới hạn (stop-limit), được kích hoạt khi giá tài sản giảm xuống dưới mức giá dừng. Tuy nhiên, với lệnh dừng giới hạn, bên cạnh giá dừng, nhà đầu tư phải thiết lập thêm giá giới hạn. Nếu cổ phiếu giảm mạnh xuống dưới mức giá giới hạn này, lệnh dừng giới hạn sẽ không được thực hiện và nhà đầu tư sẽ bị lỗ nhiều hơn. 

Kiến thức cơ bản về cổ phiếu: Cách thức hoạt động của Lệnh dừng lỗ

Các nhà đầu tư chọn sử dụng lệnh dừng lỗ để hạn chế rủi ro và tổn thất xảy ra đối với khoản đầu tư của mình. Bằng cách đặt lệnh dừng lỗ, bạn có thể quản lý rủi ro bằng cách đóng vị thế nếu giá chứng khoán có xu hướng di chuyển theo hướng ngược lại với vị thế mà bạn đã thực hiện.

Theo đó, có 2 loại lệnh dừng lỗ chính: lệnh dừng lỗ cho vị thế mua và lệnh dừng lỗ cho vị thế bán.

Cụ thể, lệnh dừng lỗ với vị thế mua được sử dụng bảo vệ vị thế mua của bạn, bằng cách kích hoạt lệnh bán nếu giá thị trường của cổ phiếu giảm dưới một mức giá dừng nhất định (giá dừng lỗ), giúp bạn dừng lỗ kịp thời. Do đó, giá dừng trong trường hợp này sẽ thấp hơn giá thị trường của cổ phiếu.  Tại Việt Nam, lệnh dừng lỗ vị thế mua cũng được một số hệ thống, nền tảng giao dịch chứng khoán sử dụng. Bạn có thể trải nghiệm lệnh dừng lỗ tại App Tititiada. 

Ngược lại, lệnh dừng lỗ cho vị thế bán sẽ được kích hoạt để bảo vệ các vị thế bán, khi giá tăng lên mức tối đa bạn đã nhấn định. Theo đó, lệnh dừng lỗ trong trường hợp này sẽ chuyển thành lệnh mua để đóng vị thế. Do đó, lệnh dừng lỗ cho vị thế bán còn được sử dụng trong các giao dịch bán khống, khi giá tài sản tăng lên, đi ngược lại với kỳ vọng ban đầu của nhà đầu tư ở vị thế bán.  

Lợi ích của lệnh dừng lỗ

- Lệnh dừng lỗ là cách tiếp cận thông minh và dễ dàng để quản lý rủi ro, giảm thiểu tổn thất và bảo toàn lợi nhuận của một giao dịch trước những biến động mạnh của thị trường tài chính. Đối với nhà đầu tư mới tham gia thị trường và đang học kiến thức cơ bản về cổ phiếu và tích lũy kinh nghiệm đầu tư, thì có thể sử dụng lệnh dừng lỗ, ví dụ 5%, 10% so với giá mua để hạn chế khoản lỗ trong đầu tư của mình.

- Lệnh dừng lỗ được thực hiện một cách tự động, qua đó giảm thiểu việc nhà đầu tư phải theo dõi liên tục các vị thế, và tự động kích hoạt khi giá cổ phiếu đạt đến mức giá đã được chỉ định trước.

- Việc tự động thực hiện của lệnh dừng lỗ cũng giúp nhà đầu tư loại bỏ được yếu tố tâm lý trong các giao dịch tài chính, hạn chế sự “bốc đồng” trước tâm lý sợ hãi và tham lam.

- Là một cách để nhà đầu tư thiết lập mức cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận, thông qua việc “số hóa” mức độ chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư bằng một mức giá cụ thể. Bằng cách thiết lập số tiền tối đa sẵn sàng mất (giá dừng), nhà đầu tư có thể an tâm mức độ rủi ro nằm trong phạm vi bạnchấp nhận được.  

Nhược điểm của lệnh dừng lỗ

- Giá cổ phiếu thường sẽ nhạy cảm trước những biến động trong ngắn hạn, bởi vì thị trường tài chính không ngừng vận động, tác động đến giá của các tài sản tài chính. Sự đảo chiều trong giá đôi khi chỉ mới “chạm” vào mức giá dừng và nhanh chóng trở lại sau đó, khiến cho việc đóng vị thế là không cần thiết. Nếu lệnh dừng lỗ được kích hoạt trong tình huống này, nhà đầu tư có thể sẽ đánh mất cơ hội sinh lời trong dài hạn.

- Khó đưa ra mức giá dừng phù hợp. Để tận dụng lợi ích mà lệnh dừng lỗ mang lại, đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức cơ bản về cổ phiếu, để có thể phân tích và xác định giá dừng phù hợp nhất. Nhà đầu tư cũng có thể dùng phân tích kỹ thuật để xác định giá dừng . Việc thiết lập mức giá dừng quá gần với giá hiện tại sẽ khiến bạn tốn nhiều thời gian không cần thiết cho các giao dịch cũng như bỏ lỡ khoản lợi nhuận đáng lẽ sẽ nhận được khi giá cổ phiếu nhanh chóng đảo chiều. Trong khi, mức giá dừng cách quá xa sẽ khiến bạn có thể phải chịu tổn thất nhiều hơn khả năng cho phép.

- Nhược điểm khác của lệnh dừng lỗ liên quan đến khoảng trống giá. Bạn đang nắm giữ một lượng cổ phiếu. Nếu giá cổ phiếu đột ngột giảm, vượt khỏi phạm vi được giới hạn bởi mức giá dừng (tức là không ai sẵn sàng mua lại cổ phiếu tại mức giá dừng bạn đã thiết lập), lệnh dừng lỗ sẽ kích hoạt và khớp lệnh bán cổ phiếu của bạn tại mức giá sẵn sàng bán tiếp theo. Mức giá này sẽ thấp hơn mức giá dừng, khiến bạn phải chịu lỗ nhiều hơn dự kiến; và nếu bạn thực hiện một giao dịch lớn, khoản lỗ này là không nhỏ.  

Ví dụ thực tế về lệnh dừng lỗ

Nhà đầu tư mua 500 cổ phiếu của Tập đoàn ABC với giá 70,000 đồng/cổ phiếu và đặt lệnh dừng lỗ để bán với giá dừng lỗ là 60,000 đồng/cổ phiếu. Sau một tuần, doanh nghiệp công bố báo cáo lãi lỗ với kết quả không mấy thuận lợi, dẫn đến giá cổ phiếu ngay lập tức giảm xuống, ngoài phạm vi giá dừng cho phép.

Lệnh dừng lỗ được kích hoạt và giúp nhà đầu tư bán thành công 500 cổ phiếu, song tại mức giá thấp hơn giá dừng, tại 59,000 đồng/cổ phiếu. Do đó, thay vì khoản lỗ nếu bán thành công tại mức giá dừng chỉ là 5 triệu đồng (= (70,000 - 60,000) x 500cp), nhà đầu tư phải chịu khoản lỗ nhiều hơn một chút là 5.5 triệu đồng (= (70,000 - 59,000) x 500cp).

Và thị trường tiếp tục rơi vào xu hướng giảm mạnh, khiến giá cổ phiếu chỉ còn 50,000 đồng/cổ phiếu. Mặc dù lệnh dừng lỗ trong trường hợp này không thể giúp khoản lỗ chỉ trong phạm vi dự định ban đầu, song nó vẫn hạn chế khoản lỗ đáng kể so với mức sụt giảm thực tế đã xảy ra, 10 triệu đồng (= (70,000 – 50,000) x 500cp).

Tititada hi vọng thông qua bài viết này bạn đã bổ sung thêm được kiến thức về Lệnh dừng lỗ, một kiến thức cơ bản về cổ phiếu quan trọng cho nhà đầu tư mới tham gia thị trường, từ đó có thể đầu tư hiệu quả hơn.