Con bò tiền mặt

Con bò tiền mặt (Cash cow) là một sản phẩm hoặc dịch vụ mang lại lợi nhuận lớn và lâu dài một cách tương đối dễ dàng cho doanh nghiệp. Cash cow có thể hiểu nôm na là “con gà đẻ trứng vàng”. Giống như việc nuôi bò sữa, người nông dân chỉ bỏ vốn duy nhất là tiền mua lúc con bò còn nhỏ, sau đó nuôi lớn thì chỉ cần cho ăn mỗi ngày và lấy sữa trong suốt cuộc đời của nó, thậm chí là cần ít hoặc không cần bảo dưỡng.

Trong kinh doanh, con bò tiền mặt đề cập đến một sản phẩm hoặc tài sản mà sau khi được mua và thanh toán hết sẽ tạo ra dòng tiền dương trong suốt vòng đời của nó. Đây là những khoản đầu tư có rủi ro thấp và mang lại lợi nhuận cao.

Thuật ngữ con bò tiền mặt được sử dụng phổ biến trong ma trận BCG. Ma trận BCG, hay ma trận tăng trưởng, được phát triển bởi một doanh nhân và chuyê gia quản lý - Bruce Henderson tại Boston, Massachusetts, với trục y biểu thị tốc độ tăng trưởng của thị trường và trục y đại diện cho thị phần.

Ma trận BCG được chia thành 4 hộp vuông đại diện cho 4 loại sản phẩm, bao gồm:

- Stars (ngôi sao): Ngôi sao đại diện cho nhóm sản phẩm có thị phần lớn và phát triển trong thị trường có tốc độ tăng trưởng nhanh. Đây thường là các sản phẩm độc quyền, và có tính cạnh tranh cao hơn so với đối thủ. Vì thế mà mang lại rất nhiều lợi nhuận cho công ty.

- Cash cow (bò sữa): Khi thị trường đi đến trạng thái bão hòa, sản phẩm “ngôi sao” sẽ chuyển sang cash cow, tại đó, thị phần sẽ vô cùng cao, nhưng mức tăng trưởng thấp vì hoạt động trong một thị trường đã trưởng thành, thiếu sự đổi mới. Nhóm sản phẩm này đóng vai trò hỗ trợ dòng tiền ổn định cho doanh nghiệp để đầu tư phát triển sản phẩm khác.

- Dogs (Con chó): Dogs đại diện cho nhóm sản phẩm có thị phần nhỏ và hoạt động trong thị trường có tốc độ tăng trưởng thấp, ít tạo ra doanh thu nên không được các doanh nghiệp quan tâm đầu tư, phát triển.

- Question marks (Dấu hỏi): Question marks đại diện cho những sản phẩm có tốc độ tăng trưởng cao nhưng thị phần khá thấp. Do có tốc độ tăng trưởng cao, nên các doanh nghiệp luôn cố gắng đầu tư đúng và phát triển để các sản phẩm này có thể trở thành cash cow hay stars.

Nhìn chung, ma trận tăng trưởng BCG giúp các doanh nghiệp xác định được vị trí kinh doanh của họ, thị phần và tốc độ tăng trưởng của ngành. Nó giúp các doanh nghiệp có thể so sánh tiềm năng của một sản phẩm và đặt ra chiến lược phát triển phù hợp.