Hiệp định thương mại tự do

Hiệp định thương mại tự do (Free Trade Agreement - FTA) là hiệp định giữa hai hoặc nhiều quốc gia nhằm giảm bớt rào cản đối với hàng hóa xuất nhập khẩu giữa các quốc gia đó.

Theo chính sách thương mại tự do, hàng hóa và dịch vụ có thể được mua và bán xuyên biên giới quốc tế với rất ít hoặc không có thuế quan, hạn ngạch, trợ cấp hoặc lệnh cấm của chính phủ nhằm hạn chế trao đổi hàng hóa và dịch vụ. Đối lập với thương mại tự do là chủ nghĩa bảo hộ.

Các hiệp định thương mại tự do cho phép người tiêu dùng của các quốc gia tham gia hiệp định  được mua hàng hóa với giá rẻ hơn trên thị trường thế giới. Ngoài ra nó còn cho phép các quốc gia có lao động hoặc tài nguyên tương đối rẻ được hưởng lợi từ các chính sách xuất khẩu.

Theo lý thuyết của Ricardo, các quốc gia có thể cùng nhau sản xuất nhiều hàng hóa hơn bằng cách trao đổi thương mại dựa trên lợi thế tương ứng của mình.

Tuy nhiên, các hiệp định thương mại tự do cũng tạo cơ hội cho hàng hoá nhập khẩu giá rẻ xâm nhập vào thị trường nội địa và gây áp lực cạnh tranh lên các doanh nghiệp trong nước. 

Bên cạnh đó, nó cũng tạo cơ hội cho các công ty có thể chuyển đến những khu vực có quy định pháp lý lỏng lẻo, gây thiệt hại cho môi trường hoặc lạm dụng lao động.Các quốc gia có thể trở nên phụ thuộc hơn vào thị trường toàn cầu và/hoặc nhạy cảm hơn trước các biến động quốc tế.

Việt Nam đã tham gia ký kết 16 FTA, bao gồm Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA), Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), v.v. hay gần đây nhất là Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Israel (VIFTA).

Quan trọng nhất phải kể đến Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) giúp Việt Nam mở cửa thêm 10 thị trường bao trùm hơn 400 triệu dân tại Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru và Singapore.

Theo đó, các chuyên gia Mỹ dự đoán Việt Nam là nước hưởng lợi lớn nhất trong số các đối tác tham gia ký kết hiệp định với tỷ lệ tăng trưởng ngoại thương của Việt Nam được dự đoán cao nhất, ở mức 30.1% và đầu tư nước ngoài được dự đoán tăng 14.4% -  so với mức trung bình lần lượt là 11.5% và 3.5% .