Khi giá cổ phiếu giảm, tiền đi về đâu?

Điểm nhấn chính:

- Cung và cầu đều thúc đẩy giá cổ phiếu, khi cung nhiều hơn cầu, giá cổ phiếu giảm, và bạn bán cổ phiếu thì bạn sẽ lỗ và tiền của bạn thực sự đã biến mất trong không khí. Lỗ của bạn không nhất thiết trở thành lợi nhuận của người mua, vì lời lỗ của họ phụ thuộc vào giá khi họ bán cổ phiếu.

- Tuy nhiên nếu bạn không bán, thì cổ phiếu còn đó và có khả năng khôi phục khi cầu tăng.  

- Cần học cách làm sao để định giá cổ phiếu để xác định giá mua bán hoặc nhờ chuyên gia tài chính tư vấn.

Trước khi tìm hiểu tiền biến mất như thế nào, nhà đầu tư cần hiểu rằng, bất kể thị trường đang tăng hay giảm, cung và cầu sẽ ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Và chính sự biến động của giá cổ phiếu ở từng thời điểm sẽ quyết định số tiền mà bạn có thể nhận được do lời hay mất đi do lỗ.

Giao dịch mua và bán

Nếu bạn mua một cổ phiếu với giá 30,000 đồng và bán nó với giá chỉ 15,000 đồng, bạn sẽ lỗ 15,000 đồng trên mỗi cổ phiếu. Thông thường, bạn có thể tin rằng số tiền đó sẽ thuộc về người khác, nhưng điều đó không hẳn đúng vì nó thực sự  không đến tay người mua cổ phiếu của bạn.

Ví dụ, bạn đang nghĩ đến việc mua một cổ phiếu ở mức 45,000 đồng trong tương lai. Trước khi bạn thực hiện lệnh mua, giá cổ phiếu đó giảm còn 30,000 đồng/cổ phiếu. Do đó, bạn quyết định mua nó ở mức 30,000 đồng.Trong tâm trí, bạn có thể nghĩ rằng mình đã tiết kiệm được 15,000 đồng nhờ giá cổ phiếu giảm, nhưng thực tế bạn lại không thể kiếm được 15,000 đồng lợi nhuận đó. Bạn chỉ có thể kiếm được lợi nhuận nếu bạn đang sở hữu cổ phiếu đó, và giá cổ phiếu tăng từ 30,000 đồng lên lại 45,000 đồng, bạn chắc chắn nhận được phần lãi này.

Tương tự, nếu bạn đang nắm giữ cổ phiếu và giá của nó giảm xuống, khiến bạn phải bán nó ở mức giá thấp hơn dự kiến, dẫn tới thua lỗ. Trong khi đó, người mua nó ở mức giá thấp hơn (tương đương với giá mà bạn bán) cũng không thu được lợi nhuận từ khoản lỗ của bạn.

Lãi/lỗ chưa thực hiện trong đầu tư cổ phiếu?

Lãi chưa thực hiện là sự gia tăng giá trị tài sản thuộc sở hữu của nhà đầu tư, ngược lại, lỗ chưa thực hiện chính là sự giảm giá trị. Những khoản lãi/lỗ này sẽ được hiện thực hóa nếu nhà đầu tư bán tài sản. Trong trường hợp bạn tiếp tục sở hữu tài sản, các khoản lãi/lỗ chưa thực hiện này sẽ có thể thay đổi trong tương lai.

Lãi/lỗ chưa thực hiện có thể ảnh hưởng đến tâm lý của nhà đầu tư. Một lãi chưa thực hiện có thể làm tăng tự tin và cảm giác hạnh phúc, trong khi một lỗ chưa thực hiện có thể gây ra căng thẳng và lo lắng. Chúng có tác động không nhỏ đến việc ra quyết định đầu tư. Khi đang sở hữu lãi chưa thực hiện, bạn sẽ muốn giữ tài sản lâu hơn để đạt được lợi nhuận lớn hơn, trong khi lỗ chưa thực hiện có thể khiến bạn muốn cắt lỗ để ngăn chặn thua lỗ lớn hơn.

Tuy nhiên, lãi/lỗ chưa thực hiện là một phần tự nhiên của việc đầu tư chứng khoán và quản lý chúng một cách thông minh và lý trí là chìa khóa để đạt được thành công dài hạn.  

Bán khống

Bán khống là một kỹ thuật giao dịch trong đó nhà đầu tư bán các chứng khoán mà họ không sở hữu với hy vọng giá của chúng sẽ giảm trong tương lai. Sau đó, họ có thể mua lại các chứng khoán này ở mức giá thấp hơn để trả lại cho người cho vay, thu lợi nhuận từ sự chênh lệch giá.

Mặc dù những người bán khống thu được lợi nhuận từ việc giá giảm, nhưng họ sẽ không lấy tiền của bạn, đặc biệt khi bạn thua lỗ khi bán cổ phiếu. Đúng hơn, họ đang tiến hành các giao dịch độc lập mang tính rủi ro lớn, tương tự như các nhà đầu tư chứng khoán khác.

Khi giá cổ phiếu giảm, tiền đi về đâu? 

Khi giá cổ phiếu giảm và bạn bán cổ phiếu, bạn ghi nhận khoản lỗ. Nhưng người mua cổ phiếu tại giá bạn bán, chưa chắc có lời. Việc người mua cổ phiếu của bạn lời hay lỗ phụ thuộc vào giá ho sẽ bán sau này? Vây khoản tiền bạn lỗ đã đi đâu? Ai lấy? Trên thực tế, có thể nói là nó biến mất.

Về bản chất, thị trường chứng khoán không phải là zero sum game, tức là người lời và người lỗ. Trên thực tế, thị trường tăng thì tất cả mọi người đều giàu lên và khi thị trường giảm thì tất cả chúng ta đều nghèo đi, tuy nhiên đây chỉ là nghèo đi hoặc giàu lên trên giấy tờ , vì chúng ta chưa bán cổ phiếu.

Đo đó, việc hiểu rõ những rủi ro khi đầu tư cổ phiếu bao gồm biến động về giá khi thi trường giảm là kiến thức cơ bản khi đầu tư chứng khoán. 

Tâm lý ảnh hưởng đến giá cổ phiếu

Khi nhà đầu tư nhận thức rằng giá cổ phiếu đang giảm, họ có thể trở nên lo lắng và tiêu cực về triển vọng của cổ phiếu đó. Sự lo lắng này có thể lan tỏa trong cộng đồng đầu tư, tạo ra một tâm lý tiêu cực đám đông, khiến nhà đầu tư bán cổ phiếu để tránh thua lỗ hoặc giảm thiểu rủi ro, dẫn đến một sự gia tăng trong cung cấp cổ phiếu trên thị trường.

Ngoài ra, sự thay đổi trong nhận thức của nhà đầu tư có thể ảnh hưởng đến cân đối cung và cầu trên thị trường. Nếu nhu cầu giảm mạnh hơn so với cung cấp, giá cổ phiếu sẽ giảm để cân đối cung và cầu. Hơn nữa, sự giảm nhu cầu có thể tạo ra áp lực bán tháo, đẩy giá cổ phiếu tiếp tục giảm mạnh.  

Bạn nên làm gì khi giá cổ phiếu giảm?

Khi giá cổ phiếu giảm, điều quan trọng là duy trì tính kiên nhẫn, đánh giá một cách cẩn thận, và đảm bảo rằng quyết định của bạn phản ánh mục tiêu và chiến lược đầu tư dài hạn của bạn. Trừ khi bạn nhận ra có điều gì đó không ổn  với tình hình tài chính của công ty mà bạn sở hữu cổ phiếu, bạn vẫn nên chờ xem liệu giá cổ phiếu có đảo chiều và phục hồi hay không. Nếu bạn không biết làm sao để định giá cổ phiếu, thì có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia phân tích các cô vấn tài chính hoặc đọc các báo cao phân tích để xác định được vùng giá an toàn, tránh bán trong hoảng loạn.

Khi thị trường chứng khoán sụt giảm, giá trị thị trường của khoản đầu tư chứng khoán của bạn cũng có thể giảm theo và đây là một trong những rủi ro khi đầu tư cổ phiếu. Tuy nhiên, vì bạn vẫn sở hữu cổ phiếu của mình nếu bạn không bán chúng, giá trị đó có thể quay trở lại vùng tích cực khi thị trường thay đổi hướng và tăng trở lại. Vì vậy, bạn có thể mất giá trị nhưng điều đó có thể chỉ là tạm thời.

Bên cạnh đó, hãy xác định mức độ rủi ro mà bạn có thể chấp nhận và mức độ lợi nhuận mà bạn mong đợi từ đầu tư, từ đó xác định xem liệu bạn nên giữ cổ phiếu hay bán đi.