Thế nào là cổ phiếu thu nhập?

Điểm nhấn chính :

- Cổ phiếu thu nhập là cổ phiếu của các công ty thường xuyên trả cổ tức cao hơn so với mức trung bình của thị trường.

- Hầu hết các cổ phiếu thu nhập đều có mức độ biến động thấp hơn so với thị trường chứng khoán nói chung và mang lại tỷ suất cổ tức cao hơn và bền vững hơn.  

Cổ phiếu thu nhập là gì?

Cổ phiếu thu nhập là cổ phiếu của các công ty thường xuyên trả cổ tức cao hơn so với mức trung bình của thị trường. Đây là những công ty có dòng tiền ổn định và lợi nhuận cao, thường là các doanh nghiệp hoạt động trong các ngành có nhu cầu ổn định như tiện ích, viễn thông, và hàng tiêu dùng, có thời gian hoạt động lâu năm như VNM, VCB, FPT,…  

Đặc điểm của cổ phiếu thu nhập

Cổ phiếu thu nhập thường mang lại lợi suất cao và có thể tạo ra phần lớn lợi nhuận chung của chứng khoán. Mặc dù không có điểm dừng cụ thể để phân loại, hầu hết các cổ phiếu thu nhập đều có mức độ biến động thấp hơn so với thị trường chứng khoán nói chung và mang lại tỷ suất cổ tức cao hơn, bền vững hơn mức trung bình.

Ngoài ra, mức tăng trưởng trong dài hạn của cổ phiếu thu nhập không cao, do đó đòi hỏi mức đầu tư vốn liên tục thấp hơn. Bất kỳ dòng tiền dư thừa nào từ lợi nhuận đều có thể được chuyển trở lại cho các nhà đầu tư một cách thường xuyên. Nó có thể là cổ phiếu của bất kỳ ngành nào, nhưng các nhà đầu tư thường tìm thấy chúng trong lĩnh vực công nghệ như FPT; lĩnh vực ngân hàng như VCB, VPB, ACB, BID; lĩnh vực bán lẻ như PNJ, MWG.

Với ưu điểm ít rủi ro, cổ phiếu thu nhập là sự lựa chọn hàng đầu của các nhà đầu tư không ưa mạo hiểm, vì họ muốn có được sự tăng trưởng lợi nhuận của công ty cùng với dòng thu nhập ổn định. Vì thế, cổ phiếu này đặc biệt phù hợp với những nhà đầu tư lớn tuổi hơn và không còn nhận mức lương thường xuyên.

Cổ phiếu thu nhập lý tưởng sẽ có độ biến động rất thấp (được đo bằng hệ số beta của nó), tỷ suất cổ tức cao hơn lãi suất trái phiếu chính phủ 10 năm hiện hành và mức tăng trưởng lợi nhuận hàng năm ở mức khiêm tốn.  

Cổ phiếu thu nhập so với cổ phiếu tăng trưởng

Trong khi nhiều nhà đầu tư thận trọng nhắm đến cổ phiếu thu nhập, những người có khả năng và/hoặc mong muốn chấp nhận nhiều rủi ro hơn đổi lấy nhiều lợi nhuận hơn sẽ thích theo đuổi cổ phiếu tăng trưởng. Ngược lại với cổ phiếu thu nhập, cổ phiếu tăng trưởng thường không trả cổ tức. Thay vào đó, ban quản lý công ty thường thích tái đầu tư lợi nhuận giữ lại vào các dự án vốn để tăng doanh thu và lợi nhuận trong tương lai.

Ví dụ: một công ty công nghệ đại chúng gần đây có thể chọn thuê một đội ngũ kỹ sư mới hoặc dồn toàn bộ nỗ lực của họ vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm, và kế hoạch ra mắt sản phẩm mới. Điều này không chỉ đòi hỏi chuyên môn kỹ thuật mà còn cả sức mạnh tiếp thị và bán hàng, vì thế mà họ có thể sẽ dồn tất cả nguồn lực của mình vào kế hoạch phát triển mà bỏ qua việc chi trả cổ tức cho cổ đông.

Mặc dù cổ phiếu tăng trưởng có thể mang lại lợi nhuận vốn đáng kể nhưng nhìn chung chúng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn cổ phiếu thu nhập. Với cổ phiếu tăng trưởng, các cổ đông phải dựa vào khoản đầu tư của công ty sẽ mang lại lợi nhuận để tạo ra lợi tức đầu tư (ROI). Nếu tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của công ty không cao như mong đợi, các cổ đông có thể mất tiền khi niềm tin thị trường suy yếu và giá cổ phiếu giảm.  

Lợi ích khi đầu tư cổ phiếu thu nhập

Cổ phiếu thu nhập thường trả cổ tức cao và đều đặn, giúp nhà đầu tư có dòng thu nhập ổn định mà không cần bán cổ phiếu. Đây là một nguồn thu nhập thụ động lý tưởng cho các nhà đầu tư hưu trí hoặc những người cần thu nhập đều đặn. Ngoài ra, cổ phiếu thu nhập thường ít biến động hơn so với các cổ phiếu tăng trưởng, do các công ty này hoạt động trong các ngành có nhu cầu ổn định và không chịu nhiều ảnh hưởng từ các yếu tố kinh tế vĩ mô, giúp nhà đầu tư giảm rủi ro liên quan đến biến động giá cổ phiếu​.

Đầu tư vào các công ty trả cổ tức ổn định giúp nhà đầu tư cảm thấy an tâm hơn, đặc biệt trong những giai đoạn thị trường biến động. Việc nhận được cổ tức đều đặn có thể giúp giảm bớt lo lắng và tạo động lực cho nhà đầu tư duy trì chiến lược đầu tư dài hạn​.  

Rủi ro của đầu tư cổ phiếu thu nhập

Đầu tư vào cổ phiếu thu nhập mang lại nhiều lợi ích như đã đề cập, tuy nhiên cũng tồn tại nhiều rủi ro mà nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng. Công ty có thể giảm hoặc ngừng trả cổ tức nếu gặp khó khăn tài chính hoặc phải ưu tiên tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến thu nhập của nhà đầu tư dựa vào cổ tức​.

Bên cạnh đó, các công ty trả cổ tức cao thường hoạt động trong các ngành truyền thống và ổn định. Tuy nhiên, sự chuyển đổi số trong hầu hết các ngành công nghiệp có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và khả năng trả cổ tức của họ​.