Vấn đề đầu tư dưới mức

Vấn đề đầu tư dưới mức (Underinvestment problem)  là vấn đề đại diện giữa các cổ đông  và các chủ nợ, trong đó một công ty có đòn bẩy tài chính từ bỏ các cơ hội đầu tư có giá trị vì các chủ nợ sẽ nắm giữ một phần lợi ích của dự án và để lại lợi nhuận không đủ cho các cổ đông.

Vấn đề đầu tư dưới mức xảy ra khi có xung đột lợi ích giữa ban lãnh đạo, cổ đông và chủ nợ ảnh hưởng đến cơ cấu vốn, hoạt động quản trị doanh nghiệp và chính sách đầu tư.

Vấn đề này chuyển sang trọng tâm khi một công ty thường xuyên bỏ qua các dự án giá trị hiện tại ròng vì ban lãnh đạo, thay mặt cho các cổ đông, tin rằng các chủ nợ sẽ được hưởng lợi nhiều hơn chủ sở hữu. Dễ hiểu hơn nếu dòng tiền từ hoạt động đầu tư đi đến các chủ nợ, thì sẽ không có lợi cho các chủ sở hữu vốn để tiến hành đầu tư.

Vấn đề đầu tư dưới mức có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế, khi các dự án tiềm năng không được khai thác đầy đủ, dẫn đến mất đi sự kỳ vọng đến  từ các nhà đầu tư và giảm giá trị của cổ phiếu.

Sự lãnh đạo có vai trò quan trọng trong quyết định đầu tư của doanh nghiệp. Các nhà đầu tư cần xem xét khả năng và chiến lược lãnh đạo và các dự án hiện hữu của công ty có đang tạo ra lợi nhuận hay không. Việc nghiên cứu sâu về các doanh nghiệp sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về chiến lược đầu tư và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp

Ví dụ: Trong những năm gần đây, PetroVietnam không đầu tư đủ vào các dự án khai thác dầu khí mới do lo ngại về chi phí cao và rủi ro tài chính. Thiếu đầu tư này đã dẫn đến giảm sản lượng khai thác, ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận của tập đoàn. Việc không tận dụng được các cơ hội đầu tư mới không chỉ hạn chế khả năng cạnh tranh của PetroVietnam trên thị trường quốc tế mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển bền vững của ngành dầu khí Việt Nam.